وب سایت تخصصی حقوق

پیوندها

۳۷ مطلب در فروردين ۱۳۹۱ ثبت شده است

  • ۰
  • ۰
بخش حقوقی- امروز شما را با برخی از اصطلاحات حقوقی که کاربرد زیادی دارند آشنا می کنیم: ودیعه ودیعه، عقدی است که به موجب آن یک نفر مال خود را به دیگری می سپارد برای آن که آن را مجاناً نگاه دارد ودیعه گذار مودع و ودیعه گیر را مستودع یا امین می گویند. عاریه عاریه عقدی است که به موجب آن احد طرفین به طرف دیگر اجازه می دهد که از عین مال او مجاناً منتفع شود. عاریه دهنده را معیر و عاریه گیرنده را مستعیر گویند. مال مثلی و قیمی مال مثلی عبارت از مالی است اشباه و نظایر آن نوعاً زیاد و شایع باشد مانند حبوبات و مانند آن و مال قیمی مقابل آن است، معذلک تشخیص این معنی با عرف می باشد. تعدی تجاوز نمودن از حدود اذن یا متعارف نسبت به مال یا حق دیگری را تعدی گویند یعنی انجام اقدامات بیشتر از وظیفه که ضرورت نداشته باشد. تفریط ترک عملی که به موجب قرارداد یا متعارف برای حفظ مال غیر لازم است. تقصیر اعم است از تفریط و تعدی.   
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
تفسیر جامع آیات الاحکام: مکاسب, متاجر, عقود و ایقاعات, بیع, دین, قرض, رهن, ضمان, صلح, ... نویسنده : قربانی‌لاهیجی - زین‌العابدینمحل نشر : تهرانتاریخ نشر : ۱۳۸۰/۱۰/۰۸رده دیویی : ۲۹۷.۱۷۴قطع : وزیریجلد : گالینگرتعداد صفحه : ۳۷۰نوع اثر : تالیفزبان کتاب : عربینوبت چاپ : ۱شماره مجلد : ۸تیراژ : ۳۰۰۰شابک : ۹۶۴-۵۹۱۸-۲۸-۶کتاب حاضر جلد هشتم از 'تفسیر جامع آیات الاحکام 'است که به ترجمه و تفسیر آیات مربوط به مکاسب, متاجر و عقودی از قبیل :بیع, اجاره, رهن, صلح, وکالت, شرکت, مضاربه, شفعه, غصب, وصیت, وقف و عاریه اختصاص یافته است .
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
لزوم, به معناى ثبوت, پیوسته ماندن و بودن با چیزى و جدا شدن از آن است. در اصطلاح فقه, به معناى عقد غیر درخور دگرگونى, عقد ثابت و عقدى است که هیچ یک از دو سوى دادوستد, حق بر هم زدن آن را نداشته باشد. این, طبیعت و ماهیت عقدهاى لازم است, مگر این که شارع قانونى را بنهد که جلوى لازم بودن عقدرا بگیرد, مانند: حق خیار در عقدهاى شرعى. به دیگر سخن, لزوم, یعنى, بر هم زدن عقد, از سوى یکى از دو سوى دادوستد, بدون اجازه آن سوى دیگر, روا نیست. این, بسان عقدهایى است که در عالم تکوین, نه شکسته مى شوند و نه دگرگونى مى پذیرند.  
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
وَ مَا أنفَقتُم مِن نَفَقَةٍ أَونَذَرتُم مِن نَذرٍ فَإنَّ اللهَ یَعلَمُهُ وَ مَا لِلظّالِمیَن مِن أنصارٍ.«سوره بقره،آیه 270»«و آنچه از نفقه که انفاق کردید،یا از نذر که نذر کردید،محقّقاً خداوند آن را می داند. و برای ستمگران یارانی وجود ندارد.» 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
چکیده :تنظیم روابط حقوقى و مالى که فقه معاملات نامیده مى‏شود بخشى از آیات الاحکام را تشکیل مى‏دهد.در این دسته از آیات قسمتى از روابط مالى و احکام مربوط به معاملات، موضوع ربا و معاملات ربوى است.در این مقاله آیات مربوط به ربا و احکام فقهى مستفاد از آیات مذکور به شکل استدلالى و استنباطى بررسى شده است.کلمات کلیدی :ربا، فقه معاملات، معاملات ربوى، اضعاف مضاعفةتمهیدیکى از احکام اجتماعى بسیار مهم اسلام که در قرآن کریم و روایات مطرح گردیده و بخشى از فقه معاملات را تشکیل مى‏دهد، حرمت ربا است که در این مقاله، ضمن طرح آیات و روایات مربوطه، به ذکر نظریّات مفسّرین در این زمینه پرداخته مى‏شود:
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

فقه

دانش فقه# علم فقه از وسیع‌ترین و گسترده‏‌ترین علوم اسلامى است. تاریخش از همه علوم دیگر اسلامى قدیمى‌‏تر است. در همه زمان‌ها در سطح بسیار گسترده‏اى تحصیل و تدریس مى‏شده است. فقهاء زیادى در اسلام پدید آمده‏اند که غیرقابل احصائند. برخى از این فقهاء از نوابغ دنیا بشمار مى‏روند. کتب فوق‌العاده زیادى در فقه نوشته شده است. بعضى از این کتب فوق‌العاده ارزنده است. مسائل فراوانى که شامل همه شئون زندگى بشر مى‏شود در فقه طرح شده است. مسائلى که در جهان امروز تحت عنوان حقوق طرح مى‏شود با انواع مختلفش: حقوق اساسى، حقوق مدنى، حقوق خانوادگى، حقوق جزائى، حقوق ادارى، حقوق سیاسى و... در ابواب مختلف فقه با نام‌هاى دیگر پراکنده است. به علاوه در فقه مسائلى هست که در حقوق امروز مطرح نیست، مانند مسائل عبادات. چنان که مى‏دانیم آنچه از فقه در حقوق امروز مطرح است به صورت رشته‏هاى مختلف درآمده و در دانشکده‏هاى مختلف تحصیل و تدریس مى‏شود. این است که فقه بالقوه مشتمل بر رشته‏هاى گوناگون است.(1)....... 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
در بین فقهای اهل سنت, فقهای شافعی, مالکی و حنبلی معتقدند که ولی بر دختر باکره ولو بالغ و رشیده باشد ولایت دارد و می تواند بدون اذن و رضایت خود دختر, او را به عقد دیگری در آورد و اصطلاحاً به این ولی, ولی مجبر گفته می شود یعنی کسی که می تواند مولی علیه را به اجبار به عقد دیگری در آورد. ولی مجبر می تواند صغیر و صغیره و کبیر و کبیره را در صورت جنون و کبیر بالغه عاقله را در صورتی که باکره باشد بدون اذن و رضایت آنها تزویج کند. ابوحنیفه, ولایت ولی را بر دختر باکره رشیده ساقط می داند و می گوید دختر خود مستقلاً می تواند مبادرت به عقد ازدواج کند و هیچ کس حق اعتراض بر او ندارد نگر اینکه به غیر کفو یا کمتر از مهر المثل ازدواج کند که در این صورت ولی حق اعتراض دارد و می تواند از دادگاه فسخ ازدواج او را بخواهد.معدودی از فقها در بین فقهای امامیه, استمرار ولایت پدر و جد پدری را در نکاح دختر باکره رشید, قائلند که از جمله می توان از نظر شیخ طوسی در کتاب نهایه و شیخ یوسف بحرانی صاحب حدایق نام برد. صاحب حدایق, این قول را به عده دیگری از فقها نیز نسبت می دهد...............
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
مقدمه: طرح موضوع و تقسیم مطالبابراءِ که مصدر و از باب اِفعال است، در لغت عرب، از ریشه بُروء، بَراء و برائت گرفته شده و به معنی خلاص کردن و رهانیدن از عیب و دین به کار رفته است.(۱)در اصطلاح حقوقی، مطابق با ماده ۲۸۹ ق. م: «ابراء عبارت از این است که داین از حق خود، به اختیار، صرف نظر نماید». بر این تعریف که به احتمال زیاد از قانون مدنی فرانسه اقتباس شده(۲) ـ ایراداتی چند وارد شده است؛ از جمله اینکه، در آن، به اثر ابراء،یعنی «سقوط دین به اراده طلبکار،» قطع نظر از سبب آن، توجه شده است. بنا بر این، جای آن است که گفته شود: ابراء ممکن است به شکل ایقاع باشد یا عقد؛ معوّض باشد یا رایگان و ضمن عقد صلح، وصیت و تبدیل تعهد واقع شود یا به طور مستقل؛ در حالی که، اگر تعریف، به ماهیت و اوصاف عمل حقوقی می پرداخت و به اثر ابراء قناعت نمی کرد، چنین اختلافی واقع نمی شد.وانگهی، آوردن واژه «اختیار» در تعریف ابراء، این احتمال را به وجود می آورد که وجود رضا، در زمان انشاءِ ابراءِ، از ارکان وقوع ابراء است و پیروی از این نظر، نظم در اجرای قواعد را بر هم می زند.(۳) 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
یکی از موارد حقوقی که در جامعه امروز زیاد استفاده نمی شود وبه نوعی مردم از آن بی اطلاع می باشند حق شفعه می باشد. حق شفعه بدین معنی است یک مال غیرمنقول و قابل تقسیمی مالکیت آن بین۲ نفر به صورت شراکتی می باشد و یکی از این ۲ نفر سهم خود را به صورت بیع به شخص ثالثی واگذار می نماید در این حالت برای شریک دیگر حقی به نام حق شفعه به وجود می آید وصاحب آ ن حق که شریک دیگر است را شفیع می گویند . در این حالت شریک می تواند مبلغی را که شخص ثالث به شریک خود داده است به او بدهد وحق وسهم او را تملک نماید این حقی است که قانونگذار ما طبق شرایطی که در بالا گفته شد درجایی که مالی بین ۲ نفر شریک بود ویکی از آنها آن را به غیر واگذار کرد برای دیگری درنظر گرفته است . قاعده شفعه یک امر خلاف اصل است وشاید در ظاهر امری غیراصولی به نظر آید اما قانونگذار ما که در این موردمنحصرا شارع مقدس اسلام می باشد بنابه مصلحت این امر را در نظر گرفته است .نکاتی که در ایجاداین حق باید به آن توجه کرد این است که زمانی این حق برای شریک دیگر ایجاد می گردد که شریک دوم سهم ویا حقه خود را از طریق بیع به نفر سومی انتقال دهد اگر این انتقال وجابه جایی به وسیله همه ویا صلح ویا معارضه ویا قرار دادن مهر باشد باعث ایجاد حق شفعه نمی گردد وسهم شاعی که فروخته می شد باید بیع معامله باشد نه شخص معامله واین موضوع راه فراری است برای اینکه بتوان حق شفعه بوجودآمده برای شریک را از بین برد و در خیلی مواقع طرفین برای اینکه حق به وجود آمده برای شفیع را به نوعی ساقط نمایند معامله انجام شده را به صورت یکی از موارد ذکر شده دربالا تثبیت می نمایند که شفیع نتواند با استناد به آ ن از حق خود استفاده نماید و آیا اینکه حق شفعه ویژه املاک است وفقط ارسال غیرمنقول ایجاد می شود واموال منقول از این قاعده خارج می باشند و در مواردی که یک مال غیرمنقول تبعی که متعلق به ملک باشد اگر به فرض همین اتصال فروخته شود تابع ملک وموضوع شفعه است درزمانی که این حق برای شفیع به وجود آمد ایشان با پرداخت مبلغ حقه فروخته شده به خریدار آن را تملک می نماید و هرگاه شفیع بخواهد از نظر قانونی اقدام نماید طبق رای های صادر شده در دیوان عالی کشور ورویه قضائی باید دعوای خود را به طرفیت خریدار وشریک با هم اقدام نماید تا از نظر حقوقی قابل استماع باشد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
موضوع پیوند اعضا در مبتلایان به مرگ مغزی و مباحث فقهی حقوقی پیرامون آن از جمله مباحث جدید و حساس بوده که نیازمند تبیین صحیح می باشد.هدف عمده پیوند اعضا، نجات جان بیماران نیازمند، از مرگ و یا رهایی آنان از درد و رنج بوده و لذا برداشتن عضو از بدن افراد زنده یا مرده بدین منظور امری کاملاً معقول می باشد.با توجه به جدید بودن این موضوع در حوزه فقهی، نصّ صریح خاصی مبنی بر جواز (اباحه) و یا نبودن جواز برداشت عضو از جسم انسان جهت معالجه دیگری وجود ندارد و همین امر موجب شده است که فقها نسبت به مسأله پیوند اعضا از جهت تصرف در بدن زندگان و مردگان، مواضع متفاوتی اتخاذ نمایند. در این نوشتار برای رسیدن به یک نتیجه گیری منطقی به بررسی فقهی حقوقی مسأله برداشت عضو پیوندی در بیماران مبتلا به مرگ مغزی می پردازیم.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

تعریف عام و خاص

تعریف-در الفاظ قانون غالبا بکلماتی بر میخوریم که بر همه مصادیق خود بدون‏ قید و شرط و بلا استثناء منطبقند مثلا ماده 178 قانون مجازات عمومی.هر کس جسد مقتولی را با علم بقتل مخفی کند یا قبل از اینکه باشخاصی که قانونا مأمور کشف و تعقیب‏ جرائم هستند خبر دهد آنرا دفن کند از دو ماه تا یکسال محکوم بحبس تأدیبی خواهد شد لمهء مقتول در صدر ماده عام است و بنابراین هرگونه قتلی اعم از عمد-غیر عمد-قتل‏ حین منازعه و همچنین نسبت بقتلی که بوسیلهء ادویه و مشروبات یا بوسیلهء اسلحه‏های سرد و گرم صورت گرفته باشد صادق و بر آنها منطبق است.چنان لفظی که واجد چنین بسط و توسعه ‏ایست در فن اصول عام خوانده میشود...... 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

بررسی جرم تهدید

یکی از جرائمی که بزهکاران برای رسیدن به مقاصد خودشان به آن متوسل می‌شوند، جرم تهدید است که در تمام قوانین کیفری دنیا از جمله قانون مجازات اسلامی ایران، آن را جرم دانسته است. تهدید در لغت ترساندن و بیم دادن و در اصطلاح کیفری هم همان معنای لغوی، عرفی مراد است یعنی عبارت است از واداشتن دیگری به ارتکاب جرم، یا گرفتن مال، چندان که ترس از عاقبت فعل یا ترک فعل مذکور، فاعل را مطیع ساخته باشد. تهدید باید ناظر به موضوع معین باشد. و در این امر واقعی یا غیر واقعی بودن تهدید بی‌تاثیر است. لکن هدف مرتکب لزوماً از تهدید باید تحصیل منفعت نامشروع باشد. و همچنین نوع وسیله تهدید اعم از کتبی، شفاهی، علنی، غیرعلنی بودن آن نیز در وقوع جرم مطرح نیست.[1] لذا نوع تهدید مطرح نیست بلکه بیم اضطراب ناشی از تهدید در مباشر جرم او را مصمم به ارتکاب جرم نماید. بنابراین تهدید به ایراد صدمات بدنی از ناحیه شخصی علیل به فردی نیرومند به منظور وادار ساختن فرد مزبور به ارتکاب سرقت نمی‌تواند از مصادیق تهدید باشد؛ زیرا معمولاً چنین تهدیدی قادر به ایجاد بیم در فرد نیرومند نیست تا او را مصمم به ارتکاب سرقت بنماید. بطور کلی وجود تهدید مؤثر، امری است نسبی، و تحقق آن منوط به اوضاع و شرایط تهدید کننده و شونده دارد.[2] پس مجرد خوف از کسی یا چیزی تهدید به شمار نمی‌آید بلکه بیم و ترس فاعل باید از عمل تهدید آمیز معاون ناشی شده باشد. به این ترتیب احراز تهدید امری موضوعی و موکول به تشخیص قاضی است.[3] نکته‌ای باید توجه داشت این‌که تهدید نسبت به آینده است نه به گذشته و اینکه در تهدید فاعل برخلاف میل باطنی دست به اقدام عمل مجرمانه می‌زند لکن اراده هیچ گاه از او سلب نشده است. اما گاهی مواقع از تهدید، تهدید شونده علاوه بر نبود رضایت، سلب اراده هم می‌شود که موضوع ماده 54 قانون مجازات اسلامی است و در این صورت هیچ مسئولیتی متوجه فاعل و مباشر جرم نخواهد بود و مسئول، اجبار کننده خواهد بود. برخلاف تهدید مورد بحث که تهدید کننده به عنوان معاون جرم و تهدید شونده به عنوان مباشر و فاعل مورد تعقیب خواهد بود........... 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
نیاز زن و مرد به ازدواج و در کنار هم بودن، نیاز طبیعی و انکار ناپذیر است. هنگامی که دختر و پسری به سن بلوغ می‌رسند و غریزه جنسی به شدت هجوم می‌آورد،تنها ازدواج می‌تواند کامل‌ترین و بهترین پاسخ گو باشد. پس هرگاه در برابر این پاسخ فطری طبیعت به غریزه جنسی، مانع ایجاد شود، مشکلات بزرگی به بار خواهد آمد. متأسفانه این موانع در جامعه ما کم نیست. هم چنان که شهید مطهری می‌نویسد: «در جامعه‌ی امروز ما، جوانان به طور محسوسی از ازدواج شانه خالی می‌کنند، حاملگی، زاییدن و بچه بزرگ کردن به صورت امر منفوری برای زنان درآمده است... ازدواج‌هایی که نمونه‌ی وحدت روح است جز در میان طبقاتی که به مقررات اخلاقی کهن پای بندند، کمتر دیده می‌شود».[۱۲۷]اینک به موانعی می‌پردازیم که به ترک ازدواج یا دیر شدن سن آن می‌انجامد:۱ـ چشم داشت‌های بیهودهاین مانع چند جنبه دارد و متأسفانه روز به روز در حال گسترش است. گاهی این بهانه جویی از سوی پسر و دختر و گاهی از سوی والدین و گاهی به دلیل وضعیت اجتماعی خانواده‌ها صورت می‌گیرد. در این حالت، هر کس می‌کوشد با همسری صد در صد ایده‌ال ازدواج کند که هیچ گونه کمبود و اشکالی نداشته باشد. کوتاهی یا بلندی قد، پایین بودن میزان تحصیلات، نداشتن خانه، زندگی با شوهر مادر، شهرستانی بودن، ناشناخته بودن در میان خویشاوندان و... برای دختر و پسر بهانه‌گیر، دست آویز خوبی برای رد خواستگار یا نرفتن به خواستگاری است.هر چند دقت در زمینه شخصیت، ویژگی‌های اجتماعی و اعتقادی، تناسب تحصیلات و... در گزینش همسر آینده اهمیت دارد، ولی آن چه مانع به شمار می‌آید، دیدن «هزار نکته باریک‌تر از مو» در طرف مقابل است. دیده شده است که در برخی موارد، نوع مدل لباس و مو، فردی را از ازدواج باز می‌دارد، این در حالی است که بارها گفتیم ازدواج بر اساس طبیعت انسان و دستور شرع، امری ضروری است. در این حالت، چه بسا دخترانی هستند که خواستگاران فراوانی داشته‌اند، ولی هر یک را به دلیل همین چشم داشت‌ها و بهانه‌های بی‌جا رد کرده‌اند. هم چنین پسران بسیاری هستند که به دلیل نیافتن دختران صد در صد ایده‌آل خود (!) با وجود گذشتن چند دهه از عمرشان، به ازدواج تن نمی‌دهند. چاره‌ی کار آن است که سطح توقع‌ها و چشم‌داشت‌ها در ازدواج کاهش یابد وجنبه‌های مالی، زیبایی و... نقش فرعی داشته باشند نه اصلی. هم چنان که پیامبر(صلی الله علیه و آله) همانندی در ایمان را اصل دانسته و فرموده است: در امر ازدواج، همه‌ی مؤمنان همتای یکدیگرند. [۱۲۸]
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ز آن‌جا که قرآن کریم ، پیش از همه، کتابی هدایتی تربیتی است و همه آن‌چه را که در هدایت انسان به سعادت حقیقی و جاودانه مؤثّر است، بیان کرده، طرح مباحث فقهی در قرآن نیز با همین هدف متناسب است؛ لذا این امر سبب شده تا آیات الاحکام، ویژگی‌هایی متفاوت با کتاب‌های فقهی ـ حقوقی داشته باشد که برخی از آن ویژگی‌ها از این قرار است: ← بیان کلی و اشاره‌ای اوّل آن که معمولا احکام به گونه‌ای فشرده و در حدّ اشاره و کلّی بیان، و‌ به ویژه در احکام معاملات ، به قاعده‌های بسیار عام نظیر «أَوفُوا بِالْعُقُود»  و «تِجـرةً عَن تَرَاض» ۰ بسنده شده است. ←←فلسفه کلی‌گویی قرآن یکی از فلسفه‌های این ویژگی آن است که خصوصیاتِ احکام، متناسب با شرایط و احوال گوناگون استنباط شود.   ................     
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
در میان اهل سنت نیز قدیم‌ترین کتاب موجود از آنِ شافعی (م. ۲۰۴ ق) با نام احکام قرآن است که بیهقی آن را گرد آورده و بیش‌ترین کتاب‌ها در زمینه تفسیر آیات الاحکام را فقیهان مالکی عرضه کردند که مشهورترین آن‌ها احکام‌القرآن ابن عربی (م. ۵۴۳ ق) و الجامع لأحکام القرآن قرطبی (م. ۶۷۱ ق.) است. از کتاب‌های معروف فقیهان شافعی نیز یکی احکام‌القرآن کیاهرّاسی (م. ۵۰۴ ق) و دیگری الحاوی الکبیر ماوردی (م. ۴۵۰ ق) است. سیوطی (م. ۹۱۱ ق) نیز از دیگر فقیهان شافعی کتاب الاکلیل فی استنباط التنزیل را در این موضوع نگاشته است. احکام القرآن جصاص (م.‌۳۷۰ یا ۳۷۶ ق) نیز درباره تفسیر آیات الاحکام محور فقه حنفی است. کم‌ترین تألیفات در این زمینه، به فقیهان حنبلی تعلّق دارد آن‌چه به آنان نسبت داده شده، چندان قابل توجّه نیست و اصلاً خود امام احمد بن حنبل در استنباط احکام عنایت چندانی به آیات نداشته و توجّه بیش‌تر وی به حدیث بوده است.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
تصرف غیر قانونی » عنصر قانونی عنصر قانونی جرم تصرف غیر قانونی ماده 598 قانون مجازات اسلامی می باشد که به موجب این قانون : هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمانها یا شوراها و یا شهرداریها و موسسات و شرکتهای دولتی و یا وابسته به دولت و یا نهادهای انقلابی و بنیادها و موسساتی که زیر نظر ولی فقیه اداره می شوند و دیوان محاسبات و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می شوند و یا دارندگان قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و مأمورین به خدمات عمومی اعم از رسمی و غیر رسمی وجوه نقدی یا مطالبات یا حوالجات یا سهام و سایر اسناد و اوراق بهادار یا سایر اموال متعلق به هر یک از سازمان ها و موسسات فوق الذکر یا اشخاصی که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده است را مورد استفادۀ غیر مجاز قرار دهد بدون آنکه قصد تملک آنها را به نفع خود یا دیگری داشته باشد ، متصرف غیر قانونی محسوب و علاوه بر جبران خسارت وارده و پرداخت اجرت المثل به مجازات شلاق تا ( 74 ) ضربه محکوم می شود و در صورتی که منتفع شده باشد علاوه بر مجازات مذکور به جزای نقدی معادل مبلغ انتفاعی محکوم خواهد شد و همچنین است در صورتی که به علت اهمال یا تفریط موجب تضییع اموال و وجوه دولتی گردد و یا آن را به مصارفی برساند که در قانون اعتباری برای آن منظور نشده یا در غیر مورد معین یا زاید بر اعتبار مصرف نموده باشد .
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
مقدمه یکی از بحث‌های نظری‌ آیات الاحکام، استفاده از امثال قرآن کریم برای استنباط احکام است. در امثال قرآن، خداوند متعال به صورت امرونهی یا خبر در مقام تکلیف و تحذیر از مخاطبان خود وظیفه‌ای نخواسته است، تا بتوان به گونه صریح و روشن و بر طبق ضوابط و قواعد اصلی و طبق مفاد ظاهری محض، این کلمات را حمل بر تکالیف مولوی و ارشادی کرد، بلکه قرآن به صورت خبری و با آوردن مثال و یا تشبیهی، پیامی را القا کرده که چه بسا می‌توان از آن استفاده حکم – واجب یا حرام، کراهت یا استحباب – کرد، در نتیجه دلالت نص بر کلام نیست، بلکه با اشاره و غیر مستقیم است. در آغاز ببینیم منظور از مثل چیست و موراد آن کدام است و آیا آنچه در حکم مثل است نیز جزو امثال قرآن محسوب می‌شود؟ سپس ببینیم اهداف قرآن از ذکر مثلها چه بوده است و آیا اصولاً چینین مواردی می‌تواند در مقام بیان حکم باشد و دلالت آن قابل تمسک و حجت است؟ برای روشن شدن موضوع، نیازمند تبیین سابقه بحث میان قرآن‌پژوهان، به ویژه مفسران و آیات الاحکام نویسان هستیم تا بدانیم نگاه آنان به این موضوع خواهیم پرداخت و پاسخ آن را مورد توجه قرار می‌دهیم..........
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
«آیات الاحکام» عنوان مشهور و اصطلاحی تعدادی از کتب فقهی استدلالی است که بر پایه آیات فقهی قرآن نوشته شده و عنوان یکی از مهمترین مباحث اسلامی در طول قرن هاست که مورد کاوش و گفتگو و کتابهای زیادی است. بعضی از این کتابها، نام های مخصوص دارند و بعضی دیگر بنام «آیات الاحکام» موسوم هستند. در اینجا برخی از این کتب که با همین نام (آیات الاحکام) تالیف شده اند ذکر می شود. 1- آیات الاحکام: کتابی مذهبی و فقهی، به عربی، مبتنی بر تفسیر آیات قرآن بر حسب مذهب شیعه، نویسنده مقدس اردبیلی متوفی 993 هـ ق، از بزرگترین دانشمندان عالم اسلام. مولف از تالیف این تفسیر یا فقه قرآنی در سال 989 هـ ق، فراغت پیدا کرد. این کتاب بر 18 کتاب ترتیب یافته، کتاب اول در طهارت و کتاب آخر، در شهادت و قضاست. آیات مربوط به هر قسمت در جای خود ذکر شده است. ضمنا در اول کتاب، تفسیر سوره «فاتحه الکتاب» آمده است. این کتاب در ایران مکرر چاپ و نشر شد. 2- آیات الاحکام: این کتاب عربی در تمام ابواب فقهی از طهارت تا قضا و شهادت، بحث می کند. نویسنده: میرزا محمد بن علی بن ابراهیم استرآبادی، فقیه، محدث و عالم رجال، متوفی در سال 1028 هجری قمری است. مولف در این کتاب، تفسیر قسمتی از آیات قرآن که با احکام فقه ارتباط دارد بر حسب عقاید شیعه و با شرح و روایات و سخنان دانش پژوهان آورده است. در آخر کتاب، احادیث و اخبار و روایات موثق از ائمه اطهار علیهم السلام، آمده است. از این کتاب در «امل الامل و لولوة البحرین» بنام «شرح آیات الاحکام» ذکر شده است. نسخه های خطی این کتاب (از کتاب مکاسب تا آخر قضا و شهادات) در نسخه مدرسه عالی سپهسالار تهران و در کتابخانه های آستان قدس و کتابخانه ملی تهران موجود می باشد. ................
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی