بررسی تحلیلی جرم اختلاس

اختلاس عناصر قانونی جرم اختلاس 1- ماده 5 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری عنصر قانونی جرم اختلاس می باشد . به موجب این قانون : ماده 5 – هر یک از کارمندان و کارکنان ادارات و سازمان ها یا شوراها و یا شهرداری ها و موسسات و شرکت های دولتی و یا وابسته به دولت و یا نهادهای انقلابی و دیوان محاسبات و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می شوند و یا دارندگان پایه قضایی و به طور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و مأمورین به خدمات عمومی اعم از رسمی و یا غیر رسمی وجوه یا مطالبات یا حواله ها یا سهام و اسناد و اوراق بهادار و یا سایر اموال متعلق به هر یک از سازمان ها و موسسات فوق الذکر و یا اشخاص را که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده است به نفع خود یا دیگری برداشت و تصاحب نماید مختلس محسوب و به ترتیب زیر مجازات خواهد شد . در صورتی که میزان اختلاس تا پنجاه هزار ریال باشد مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و شش ماه تا سه سال انفصال موقت و هرگاه بیش از این مبلغ باشد به دو تا ده سال حبس و انفصال دایم از خدمات دولتی و در هر مورد علاوه بر رد وجه و یا مال مورد اختلاس به جزای نقدی معادل دو برابر آن محکوم می شود . تبصره 1 – در صورت اتلاف عمدی مرتکب علاوه بر ضمان به مجازات اختلاس محکوم می شود .

محاکمی برای مفاسد اقتصادی

‌«علیرضا مشهدی‌زاده» استاد دانشگاه در یادداشتی به بررسی معضل مفاسد اقتصادی و راهکار‌های پیش رو برای حل آن پرداخته است که متن کامل آن به این شرح است: «به طور کلی مفاسد اقتصادی جزو جرایم اقتصادی است. اولین و به عبارتی مهم‌ترین نکته در خصوص جرایم اقتصادی در این است که، مفاسد یا جرایم اقتصادی توسط هر مجرمی صورت نمی‌پذیرد. آن دسته از مجرمینی که توانایی ارتکاب به جرایم اقتصادی را دارند، دارای چند ویژگی هستند. اولین ویژگی این مجرمان هوش و ذکاوت بالاست که این مجرمان به مجرمین یقه سفید مشهورند. دومین ویژگی آنها، ارتباط‌شان با مناسب سیاسی، اقتصادی و گاه امنیتی است. وجود این دو ویژگی موجب شده تا پرونده‌های مفاسد اقتصادی از ابعاد گوناگونی با جرایم دیگر اقتصادی تفاوت‌هایی داشته باشد و بعضا دست دادگاه‌ها برای برخورد و حتی یافتن سرنخ‌هایی تا مدت‌ها در مواردی بسته بماند. مرتکبان جرایم دیگر اقتصادی به عنوان مثال کلاهبرداری، غالبا دارای یکی از این ارکان هستند، یعنی مجرمین آن‌ها فقط افراد باهوشی بوده و با ارکان قدرت ارتباطی ندارند. در صورتی که در جرایم اقتصادی به دلیل حجم بالای اموال غارت شده از بیت‌المال، مجرمان تحت پوشش اعمال مجرمانه خود و در مواقعی در مسائل مربوط به خیریه همچون مدرسه سازی هزینه می‌کنند و لذا در جامعه کسب اعتماد می‌کنند، عوام فریبی می‌کنند. می توان جرم اقتصادی را این جنین تعریف کرد، «جرایم اقتصادی هرگونه فعل یا ترک فعلی است که عملکرد نهادهای اقتصادی، بازار مالی، بازار کالا و خدمات، بازار های عوامل تولید، نهادهای مرتبط با اقتصاد مانند گمرک و وزارت بارزگانی یا فرآیند های میان نهادی آن را یا یکی از ارزش‌های بنیادین ثبات شفافیت، رقابت یا اعتمادپذیری در اقتصاد را میان برده یا دچار اختلال می‌کند» و در رویه قضایی بر اساس قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی مصوب 19 آذر 69 جرم اقتصادی به جرمی اطلاق می‌شود که علیه دولت یا نهاد های عمومی با وصف کلان ارتکاب یابد. از طرف دیگر در برخی از مواقع، مجرمان اقتصادی، با مسئولان ذی سمت، مراوداتی خواهند داشت، لذا دستگاه قضایی در هنگام برخورد با این مجرمان برخلاف پرونده‌های دیگر خود، تحت فشارهای سنگین خارجی قرار خواهد گرفت، شاید هم این باشد که تاکنون بر خورد جدی که موجبات رضایت افکار عمومی را فراهم کند، دیده نشده است.

نرخ دیه در سال ۹۱

دادستان کل کشور، نرخ دیه در سال آینده را ۹۴۵ میلیون ریال اعلام کرد. به گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، حجت‌الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای که پس از دومین جلسه رسیدگی به پرونده فساد عظیم بانکی در جمع خبرنگاران حضور یافته بود، با اعلام این خبر تاکید کرد که این نرخ، مربوط به ماه‌های غیر حرام است و در ماه‌های حرام، دیه تغلیظ شده و یک‌سوم این میزان، به آن اضافه خواهد شد.

funyy...

مجرمی از زوج جوانی که از آنان دزدی کرده بود شکایت کرد،که چرا این زوج جوان هنگامیکه پلیس به صحنه آمد و وی را دستگیر کرد،از او حمایت نکردند؟!! (رورو برم تروخدا) مردی که بدون اجازه ی قانونی ،اسلحه ای را حمل میکرد،وارد یک رستوران و در جریان یک درگیری زخمی شد ،از صاحب رستوران شکایت کرد که چرا وی را هنگام ورود به رستوران بازرسی نکرده است!! (این دیگه آخرشه) Wowwفرزندان جوان خانواده ای از مادرشان به دلیل فرستادن کارت تبریک بدون هدایا و بازی های رایانه ای شکایت کردند... زنی از مدرسه ی پیش دبستانی فرزندش به دلیل مخالفت با برنامه های فوق العاده ی آماده سازی آن مدرسه برای ورود به دانشگاه شکایت کرد....!! مردی به دلیل سن زیاد قاضی پرونده اش،از دادگاه شکایت کرد... مرد چاقی از یک همبرگر فروشی به دلیل ازدحام باجه های خرید ساندویچ شکایت کرد....! مسافران یک کشتی تفریحی دریایی از سرعت بالای رفت و آمد این کشتی شکایت کردند... .

مطالعه تطبیقی چگونگی رفع تعارض اصل تسلیط با قاعده لاضرر

مقدمه:  از آنجایی که قوام جوامع انسانی به اجرای عدالت در میان افراد جامعه بستگی دارد، در عالم تکوین، حس عدالتخواهی و گرایش به حق به عنوان یک موهبت الهی در نهاد بشر به ودیعه گذاشته شده است.  از ابتداییترین ادوار تاریخی، افکار عمومی و بالاخص متفکرین هر قوم تلاش داشتهاند، عادلانهترین موازین قضایی را برای رفع خصومت بین افراد کشف و ارایه دهند. در این راستا، مکاتبی که ریشه در باورهای مذهبی مردم داشتهاند، به دلیل اعتقاد به ماوراءالطبیعه و وقوف کامل به تبعات دنیوی و اخروی ظلم، وسواس بیشتری از خود نشان دادهاند و لزوماً به دلیل دسترسی داشتن به منابع وحی، دقیقترین نظرات را ابراز کردهاند.  تلاش حقوقدانان و فقهای اسلامی در این زمینه بسیار چشمگیر بوده و محصول این تلاشها، قواعد فقهی متعددی است که به عنوان وسیله سنجش حق در مقام رفع خصومت به جامعه بشری عرضه گردیده است و این مقاله درصدد بحث تطبیقی یکی از این قواعد است.  اصل تسلیط: به معنای «استفاده از حق، بهرنحوی که صاحب حق مقتضی بداند» از اصول مسلم در همه سیستمهای حقوقی است. قدیمیترین متن حقوقی در این زمینه مربوط به حقوق رم است که الهامبخش قانونگزار فرانسه در پذیرش این اصل بوده و کشورهایی که حقوق خود را از حقوق فرانسه اقتباس کردهاند، نیز این قاعده را در سیستم حقوقی خود وارد کردهاند.  فقها و حقوقدانان اسلامی نیز با تمسک به حدیث نبوی «الناس مسلطون علی اموالهم» اصل تسلیط را از اصول مسلم حقوق اسلامی میدانند و در آراء محاکم کشورهایی هم که دارای سیستم حقوقی کامن لو میباشند این اصل مورد لحاظ قرار میگیرد.......

وکیل مدافع در حقوق کیفرى ایران و اسناد بین المللى

اصل الزامى بودن شرکت وکیل مدافع در کلیه مراحل دادرسى هاى کیفرى در مقررات موضوعه اکثر قریب به اتفاق کشورهاى جهان، به عنوان یکى از اساسى ترین تضمین هاى حقوق دفاعى متهم پذیرفته شده است و در برخى از جوامع محاکمه متهم بدون شرکت وکیل مدافع ممکن نیست.متعاقب وقوع انقلاب هاى آزادیخواهانه در اروپا و آمریکا که از قرن هفدهم میلادى به بعد در مقابل دیکتاتورى پادشاهان رخ داد، موضوع احترام به حقوق طبیعى انسان، اجراى دادرسى عادلانه و حمایت از حق دفاع متهم مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. به دنبال آن جامعه جهانى با فکر گسترش و بسط حقوق و آزادى هاى افراد گام هاى موثرى برداشت و در سال ۱۹۴۸ و ۱۹۶۸ با تصویب اعلامیه جهانى حقوق بشر و میثاق بین المللى حقوق مدنى و سیاسى صراحتاً حق داشتن وکیل مدافع در مراحل مختلف دادرسى به عنوان یکى از تضمینات اساسى ناظر به حق دفاع متهم در اسناد مذکور پیش بینى و دولت هاى عضو موظف به رعایت و انطباق قوانین خود با این اصول شدند.در جمهورى اسلامى ایران شرکت وکیل مدافع در جرایم مستوجب قصاص نفس، اعدام، رجم، حبس ابد اجبارى و در سایر موارد اختیارى است.........

مشهورترین کتاب‌هاى آیات الاحکام

1. اولین کتاب آیات الاحکام که از علماى شیعه در دست است، کتاب فقه القرآن راوندى است. این کتاب در دو جلد به چاپ رسیده است. راوندى (م 573 ق)، از پیروان شیخ طوسى است و سه شرح بر النهایه نوشته و فتاوى او در فقه القرآن مورد توجه فقها بوده است. 2. کنزالعرفان فى فقه القرآن. 3. النهایه فى تفسیر الخسمائه آیة، از عبدالله بحرانى. 4. زبدة البیان فى احکام القرآن، تألیف ملا احمد اردبیلى. (993 ق) 5. مسالک الافهام الى آیات الاحکام،‌ از فاضل جواد (زنده در 1040 ق) در میان علماى شیعه سه کتاب کنزالعرفان، زبدة البیان و مسالک الافهام به ترتیب شهرت خاصى دارند. 6. تفسیر شاهى. 7. تفسیر البلابل والقلاقل که به فارسى است.در پنجاه سال اخیر کتاب‌هاى ارزشمندى در آیات الاحکام نوشته شده است که از آن جمله: 1. فقه القرآن، از آیت الله محمد یزدى (دو جلد)؛ 2. آیات الاحکام، تألیف لاهیجانى امام جمعه لاهیجان که به زبان فارسى پنج جلد آن به چاپ رسیده نگاشته شده است. 4. آیات الاحکام، از باقر ایراوانى (دو جلد)؛ 5. آیات الاحکام، تألیف استاد کاظم مدیر شانه‌چى که انتشارات سمت آن را چاپ کرده است. 6. آیات الاحکام، نوشته محمد فاکر میبدى که مقارنه بین آراى شیعه و سنى است.

ایّام « فاطمیه» که می‌رسد....

ایّام « فاطمیه» که می‌رسد، دلهای عاشق و بیقرار، «سرود غم» می‌خواند و منظومه اندوه می‌سراید.وقتی یک بوستان، خزان زده شود،وقتی یک گل، پرپر گردد و بلبلی به هجران گل مبتلا شود،چه می‌ماند؟ جز فصل نالیدن و موسم گریستن؟فراق فاطمه، تنها علی را داغدار نکرد، بلکه چشم فضیلتها در داغ آن محبوبه پیامبر، خون گریست و دیدگان ارزشها، همواره گریان آن مظلومه تاریخ ماند. امروز، اگر آسمانِ دلِ ما هم ابری است، اگر هوای چشمان ما هم به یاد «رنج فاطمه» و «غربت علی»، بارانی است،این، تداوم همان گریستن‌های حسن و حسین علیهم السلام و زینب و کلثوم است.به عشق زهرا‌علیهاالسلام دلخوشیم و از شهادتش دلخون! ایام فاطمیه بر همهی مسلمین تسلیت باد.

افرادى از صحابه و تابعین که قائل به حلیت و جواز متعه بوده اند(نظر تطبیقی مذاهب چندگانه )*

حال که ثابت شده روایات دال بر نسخ بى اساس و پایه بوده بدنبال این مطلب خواهیم بود که بعضى از صحابه پیامبر اسلام (ص) و تابعین را که در طول زمان رسالت پیامبر اسلام قائل به حلیت نکاح متعه بوده و زمان ابوبکر و حتى عمر نیز قائل به آن بوده اند، نام ببریم و بعد مقدارى تعقل کنیم که آیا ممکن است این صحابه با عظمت شأن و مقامى که داشته اند، کلام پیامبر اسلام را ناشنیده بگیرند و در مقام حکم حرمتى که پیامبر داده آنان عصیان کرده باشند و یا احتمال دیگرى وجود دارد و آن اینکه این افراد ولو اینکه ملازم پیامبر اسلام بوده اند ولیکن هیچ کلامى از حضرت ایشان در مورد حرمت نکاح متعه نشنیده اند و چون اینگونه بود لذا تا آخر عمر خود قائل به حلیت نکاح متعه بوده اند، چرا که حلال محمد حلال الى یوم القیامة، و تحریم حلال خود بدعتى حرام خواهد بود............

حضانت از دیدگاه فقه امامیه و سایر مذاهب اسلامی

نگهداری و سرپرستی از کودک پس از انحلال نکاح جدایی پدر و مادر از فرزند گاهی به سبب طلاق است گاهی مرگ . ( مرگ پدر ، مرگ مادر ، مرگ پدر و مادر ) . سرپرستی از طفل در صورت جدایی پدر و مادر به سبب طلاق : آراء فقها در این مسأله مختلف ، و اختلاف نظر آنها ناشی از اختلاف در ادله است . آراء فقها در این باره عبارتست از :الف ) نظر مشهور فقها بر این است که نگهداری از فرزند پسر تا دوسال و فرزند دختر تا هفت سال به عهده مادر است و پس از آن نگهداری هر دو وظیفه پدر است (۱) . این نظر مبنای حقوق مدنی ایران است (۲) .فقیهانی که این نظر را پذیرفته اند عبارتند از شیخ طوسی در نهایه (۳) ، ابن ادریس (۴) ، محقق حلی (۵) ، علامه حلی (۶ )، فخرالمحققین (7) ، شهید اول (۸) ، قاضی ابن براج (۹) ، صاحب ریاض (۱۰) ، صاحب حدائق (۱۱) ، صاحب جواهر (۱۲) و امام خمینی (۱۳) .

ازدواج موقت (نظرات تطبیقی مذاهب پنجگانه )

از مباحث قابل توجهى که مورد اختلاف فقهاى شیعه و سنى بوده و در محافل علمى از موارد بحث انگیز است، مساله ازدواج موقت مى باشد که از آن به نکاح منقطع یا نکاح متعه نیز یاد مى گردد،آنچه که در کتب فقهى اهل سنت بعنوان فتواى مشهور و بلکه مورد اتفاق فقهاست، حرمت این نکاح است و حال آنکه در کتب فقهى اهل تشیع، جواز این نکاح مورد اتفاق و اجماع فقهاست.هر دو گروه از فقهاى اهل سنت در حرمت و جواز به کتاب و سنت بعنوان دو منبع حقوق اسلامى استناد کرده و حکم این نکاح را از این منبع استنباط مى نمایند.قبل از بررسى ازدواج موقت از دیدگاه اهل سنت و جرح و تعدیل استدلالات آنان، لازم است به تعریف و توضیح ازدواج موقت از دیدگاه فقهاى اهل تشیع و اهل سنت پرداخته و نظرى اجمالى به فتاوى فقهاى شیعه پیرامون این نهاد و حدود و ثغور آن داشته باشیم.................

مسئولیت غیر قرار دادی در حقوق ایران و فرانسه

منشأ مسئولیتی که متوجه شخص میشود زمانی عقد و زمانی غیر عقد است که آنرا مسئولیت غیر قرار دادی می خوانند . این نوع اخیر از مسئولیت ممکن است از شبه عقد،شبه جرم، جرم و یا قانون ناشی شده باشد و بطور کلی بمسئولیت ناشی از جرم La responsabilite delictuelle موسومند . ...........یکی از اقسام مسئولیتهای مذکور قاعده اتلاف و تسبیب است که ماذیلا از نظر حقوق ایران و فرانسه بشرح آن اقدام مینمائیم قانون مدنی ایران دو قاعده مذکور را از فقه اسلامی اتخاذ نموده است و فقها آنرا اسباب ضمان شناخته اند چنانچه صاحب شرایع تحت عنوان غصب و ضمان ناشی از آن میفرماید: « و هنا اسباب اخریجب معها الضمان .

معرفی اولین نویسنده آیات الاحکام

به گفته علامه سید حسن صدر (1353 ق) در کتاب تأسیس الشیعه اولین مؤلف در باب آیات الاحکام، محمد بن سائب کلبى است. او در تفسیر صاحب نظر و کتاب تفسیرى دارد. آرا و نظریات محمد بن سائب در کتاب‌هاى تفسیرى ذکر مى‌شود. وى در 146 ق رحلت کرد. علماى اهل سنت، ابوعبدالله محمد بن ادریس شافعى (204 ق) را اولین مؤلف در آیات الاحکام مى‌شمارند، ولى آیت الله مرعشى در مقدمه مسالک الافهام مى‌گوید: محمد بن سائب کلبى بر او مقدم است. ابوبکر بیهقى، صاحب کتاب السنن الکبرى، آرا و اقوال شافعى را در آیات الاحکام گردآورى کرده و در مقدمه احکام القرآن شافعى نوشته: شافعى بر همه شافعیان منت دارد، مگر بیهقى که او بر شافعى منت دارد.

جملاتی درباره ازدواج

هنگام ازدواج بیشتر با گوش هایت مشورت کن تا با چشم هایت.( ضرب المثل آلمانی) 2- مردی که به خاطر ” پول ” زن می گیرد، به نوکری می رود. ( ضرب المثل فرانسوی )3- لیاقت داماد ، به قدرت بازوی اوست . ( ضرب المثل چینی )4- زنی سعادتمند است که مطیع ” شوهر” باشد. ( ضرب المثل یونانی )5- زن عاقل با داماد ” بی پول ” خوب می سازد. ( ضرب المثل انگلیسی )6- زن مطیع فرمانروای قلب شوهر است. ( ضرب المثل انگلیسی )7- زن و شوهر اگر یکدیگر را بخواهند در کلبه ی خرابه هم زندگی می کنند. ( ضرب المثل آلمانی )8- داماد زشت و با شخصیت به از داماد خوش صورت و بی لیاقت . ( ضرب المثل لهستانی )

عیوب ازدواج

یکی از مباحث مهمی که در احکام ازدواج در فقه شیعه و اهل سنت مطرح شده عیب‌هایی است که وجود آن‌ها در زن یا مرد موجب می‌شود تا طرف دیگر بتواند عقد را بدون نیاز به طلاق فسخ کرده و ازدواج را بهم بزند. دلیل وجود این حق برای مرد یا زن روایاتی است که در آن‌ها عیوب قابل فسخ و خصوصیات و شرایط فسخ بیان شده است. ولی با این وجود، هم در تعداد عیوبی که زن یا مرد می‌توانند با وجود آن‌ها به فسخ عقد اقدام کنند و هم در خصوصیات آن‌ها میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. عیب‌های ازدواج برخی مشترک میان زنان و مردان و برخی به یکی از آن دو اختصاص دارد. طبق نظر مشهور عیوبی که مرد می‌تواند با وجود آن‌ها در زن، به فسخ عقد اقدام کند هفت عیب، و عیوبی که وجود آن‌ها در مرد حق خیار فسخ برای زن ایجاد می‌کند چهار عیب ذکر شده است. عیوب اجماعی چهارگانه در مردان عبارتند از: جنون؛ عِنّین بودن که به معنای ناتوانی جنسی مرد است، خصیّ بودن (نداشتن بیضه) و جَبّ به معنی قطع آلت است. برص (مرض پیسی) و عیوب اجماعی هفت‌گانه زن عبارتند از: جنون، جذام، برص، کوری، زمین گیر بودن، افضاء و قرن و رتق، که این هر سه عیب اخیر مانع از تمکین درست زن می‌شوند.

شرحی دربارهی آیات الاحکام

«مقدمه»(وانزلنا الیک الذکر لتبیّن للناس ما نزل الیهم،وما انزلنا علیک الکتاب الا لتبیّن لهم الذی اختلفوا فیه)احکام و قوانین عملی اسلام که طی دوران رسالت به وسیله رسول اکرم ابلاغ می شد یا در قرآن آمده است و یا در احادیث منقول از آن حضرت(چه به بیان،چه به عمل،و چه به امضای عمل صادر از دیگران) تشریع گردید؛ لذا مسلمانان منبع اصلی احکام ومقررات اسلامی را کتاب و سنت، یعنی آیات قرآن و دستورات رسول خدا می دانند واین قولی است که جملگی برآنند. بعدها منابع دیگری به دو منبع مزبور اضافه شد مانند دلیل عقل و اجماع،نزد امامیه و اجماع و قیاس و استحسان و مصالح مرسله و سد ذرایع،نزد اهل سنت ،چون بحث ما درباره آیات احکام است مناسب است ابتدا تعریفی از آیات الاحکام بدانیم:مراد از آیات الاحکام آندسته از آیات قرآن کریم است که مبیّن یکی از احکام عملیّه دین مبین اسلام باشد.......

شرایط صحت ازدواج

مطابق با ماده 1034 قانون مدنی « هر زنی را که خالی از موانع نکاح باشد، می‌توان خواستگاری کرد. موانع نکاح در ماده 1045 این قانون، به ترتیب ذیل عنوان شده است: 1 - نکاح با پدر و اجداد و با مادر و جدات هر قدر که بالا برود 2- نکاح با اولاد هر قدر که پایین برود 3- نکاح با برادر و خواهر و اولاد آنها تا هر قدر که پایین برود 4- نکاح با عمات و خالات خود و عمات و خالات پدر و مادر و اجداد و جدات » هم‌چنین مطابق با ماده 1047 نکاح بین اشخاص ذیل به واسطه‌ی مصاهره، ممنوع دائمی است: « 1- بین مرد و مادر و جدات زن او از هر درجه که باشد اعم از نسبی و رضاعی 2- بین مرد و زنی که سابقا زن پدر و یا زن یکی از اجداد یا زن پسر یکی از احفاء او بوده است هر چند قرابت رضاعی باشد 3- بین مرد با اناث از اولاد زن از هر درجه که باشد ولو رضاعی مشروط به اینکه بین زن و شوهر زناشویی واقع شده باشد، هم‌چنین جمع بین دو خواهر ممنوع است هر چند به عقد منقطع باشد.»

شرایط وجوب نفقه در مذهب مالکی

مالکی ها میان صورت قبل از دخول و بعد از آن ، تفاوت گذاشته و قبل از دخول ، شرایط زیر را لازم دانسته اند . الف)توانایی روابط زناشویی زوجه به نظر مالکی ها زنی که از نظر سنی بزرگ بوده و امکان وطی و مباشرت با وطی باشد ، استحقاق نفقه را دارد ولی صغیره ای که این توانایی را ندارد ،مستحق نفقه نیست . ب)تمکین از دیدگاه مالکی ها تمکین عبارت است از: عدم امتناع زوجه در جاییکه شوهر از او طلب وطی می کند .زوجه باید هم بالفعل ممکنه باشد هم بالقوه ، به این معنا که اگر شوهر حاضر است باید زوجه یا ولی او مرد را دعوت به زناشویی کرده باشند .با توجه به این معنا ، در تمکین بالفعل نیاز به ذکر شرط دیگری ، تحت این عنوان که زوجه یا ولی او مرد را دعوت به زناشویی کرده باشد ، نیست ، زیرا از لوازم تمکین بالفعل ، همین دعوت مزبور است ، تمکین بالقوه در جایی است که شوهر غایب باشد و زوجه امادگی خود را برای تمکین شوهر نزد حاکم شرع اعلام میکند . با وجود این شرط و سایر شرلیط ، نفقه زوجه از زمانیکه نامه حاکم به دست شوهر یا نایب او می رسد ، واجب خواهد بود . ج)بلوغ زوج طبق دیدگاه مالک و مشهمر بین فقهای مالکی بر زوج نابالغ ، هرچند توانایی مسائل خاص زناشوئی را داشته باشد و هرچند همسر وی بالغ باشد و به وی وطی کرده باشد ، نفقه واجب نیست. د)عدم بیماری شدید زوجه برخی از مالکیها سلامت زوجه و عدم بیماری اورا جزو شروط وجوب نفقه ذکر کردهاند ، ولی برخی دیگر معتقدند در صورتیکه زوجه بیمار خود را به شوهر تسلیم نماید ، نفقه اش واجب است ، زیرا استمتاع از زوجه مریض ممکن می باشد و از این جهت کوتاهی از جانب زوجه محسوب نمی شود .وجود شرایط مذکور پیش از دخول لازم است ، ولی پس از دخول در هر صورت نفقه واجب می باشد ، مگر انکه نشوزی از زوجه سرزند و حق احتباس زوج را تباه کند .