وب سایت تخصصی حقوق

پیوندها

۸۶ مطلب با موضوع «حقوق مدنی» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰
قال رسول اللَّه(ص): «ما بنی فی الاسلام بناء أحبّ إلی اللَّه عزّوجلّ و أعزّ من التّزویج» (مکارم الاخلاق، ص196-) هیچ بنایی در اسلام باندازه ازدواج ارزشمند تر و محبوب تر در پیشگاه خداوند متعال نمی باشد. اسلام دین تعاون و مسئولیت است بررسی احادیث نشان می دهد که تمام مردم در رفع گرفتاری های گرفتاران و از جمله تزویج افراد مجرد باید نقش موثری داشته باشند و این عمل آنان پاداش فراوان در پی خواهد داشت. حضرت علی(ع) می فرمایند: «افضلُ الشَّفاعات أن تَشفَعَ بینَ إثنین فی نکاح حتّی یَجمَع اللَّه بینهما»( روضه المتقین ج8 ص 11) یعنی بالاترین واسطه و میانجی­گری، واسطه شدن بین دو نفر در امر ازدواج است؛ تا اینکه خداوند بین آنها جمع کند و آن‌دو را به یکدیگر برساند.عن الصادق علیه السلام قال: من زوج اعزبا کان ممن ینظر الله- عز و جل-الیه یوم القیامة. ( وسایل الشیعه ج20 ص 45) امام صادق (ع) علیه السلام فرمود: کسى که مجردى را تزویج کند و امکان ازدواج او را فراهم نماید از کسانى است که در قیامت‏خداوند به آنان نظر لطف مى‏کند. (وسائل الشیعه، ج 20، ص 45 ) این احادیث به عنوان نمونه پاداش تلاش و سعی و کوشش در تزویج دیگران را نشان می دهد و احادیث دیگری نیز
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

ارتداد

«کَیْفَ یَهْدِی اللَّهُ قَوْماً کَفَرُوا بَعْدَ إیمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَیِّناتُ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ،أُولئِکَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَیْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعینَ،خالِدینَ فیها لا یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَ لا هُمْ یُنْظَرُونَ،إِلاَّ الَّذینَ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذلِکَ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ» «چگونه خداوند جمعیتی را هدایت می‌کند که پس از ایمان و گواهی به حقانیت رسول(ص) و آمدن نشانه‌های روشن برای آن‌ها، کافر شدند؟! و (بدانید که) خداوند جمعیت ستمکاران را هدایت نخواهد کرد. مجازات آن‌ها این است که لعنت (و طرد) خداوند و فرشتگان و مردم، همگی بر آن‌ها است. همواره در این لعن (و طرد و نفرین دور از رحمت) می‌مانند؛ مجازاتشان تخفیف نمی‌یابد و به آن‌ها مهلت داده نمی‌شود. مگر کسانی که پس از آن، توبه کنند و اصلاح نمایند (و در مقام جبران گناهان گذشته برآیند که توبه‌ی چنین کسانی پذیرفته خواهد شد) زیرا خداوند آمرزنده و بخشنده است».[1]
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
پیشگفتار قرارداد از لحاظ معنی مترادف با (( عقد)) است که شامل عقود معین و غیرمعین می شود،یعنی از لحاظ حقوقی قراداد ها نیزبه دو دسته قرارداد معین و غیر معین تقسیم می شود. در قراداد تعهد صورت می گیرد، این تعهد می تواند به صورت کتبی باشد، یعنی دو طرف معامله ، جزءیات معامله را نوشته وپای آن را امضاءمی نماید.همچنین تعهدمی تواند شفاهی باشد به نحوی که طرفین معامله لفظاً تعهد کندکه عمل قابل تعویض را انجام بدهد، مانند کارگر روزمزد که با صاحب کار درمقابل معاش معین کار می کند. قرارداد ها نیز به قراردادهای تملیکی و قرارداد عهدی قابل تقسیم می باشد. در قرارداد تملیکی مال یا اموالی را تملیک وتملک می کند . مثلاً در فروش یک خانه، فروشنده خانهء خودرا به خریدارتملیک می کند ، یعنی خانه را تسلیم خریدارمی نماید و خریدارنیز خانه را از ملکیت فروشنده تملک می کند، یعنی تسلیم می گیرد . در قرارداد عهدی،عمل مورد تعهد قرارمی گیرد، مانند کار کارگرروز مزد که تعهدمی کند، هرروزبه صاحب کار، کارنموده و در آخر هفته معاش خود را در یافت نماید.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

شرایط تابعیت

کلیه اتباع خارجی طبق ماده 979 قانون مدنی می‌توانند در صورتی که دارای شرایط ذیل باشند تقاضای تحصیل تابعیت ایران را بنمایند.1- به سن 18 سال تمام رسیده باشند.2- پنجسال اعم از متوالی یا متفاوت بصورت قانونی در ایران ساکن بوده باشند.3- فراری از خدمت نظامی در کشور متبوع خود نباشد.4- در هیچ مملکتی به جنحه مهم یا جنایت غیرسیاسی محکوم نشده باشد.ضمناً کسانیکه به امور عام‌المنفعه ایران خدمت یا مساعدت شایانی کرده باشند و همچنین اشخاصی که دارای عیال ایرانی و از او اولاد دارند و یا دارای مقامات عالی علمی هستند، در صورتیکه دولت ورود آنها را به تابعیت ایران صلاح بداند، بدون رعایت شرط اقامت ممکن است با تصویب هیئت وزیران به تبعیت ایران قبول شوند.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
پرسشواژه: نحله به چه معنا می باشد؟ پاسخ در آیه چهار سوره نساء آمده است که:«وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِنْ طِبْنَ لَکُمْ عَنْ شَیْ‏ءٍ مِنْهُ نَفْسًا فَکُلُوهُ هَنیئًا مَریئًا، و مهر زنان را (بطور کامل) به عنوان یک بدهی (یا عطیه،) به آنان بپردازید! (ولی) اگر آنها چیزی از آن را با رضایت خاطر به شما ببخشند، حلال و گوارا مصرفکنید!». نحلة در لغت به معنی بدهی و دین آمده ، و به معنی بخشش و عطیه نیز هست ، راغب در کتاب مفردات می‏گوید : به عقیده من این کلمه از ریشه نحل ( به معنی زنبور عسل ) آمده است زیرا بخشش و عطیه شباهتی بکار زنبوران عسل در دادن عسل دارد . آیه فوق اشاره به یکی از حقوق مسلم زنان میکند و تاکید مینماید که : مهر زنان را بطور کامل همانند یک بدهی بپردازید یعنی همانطور که در پرداخت سایر بدهی‏ها مراقب هستید که از آن چیزی کم نشود ، در مورد پرداخت مهر نیز باید همان حال را داشته باشید ( این در صورتی است که نحلة را به معنی بدهی بگیریم ) و اگر به معنی عطیه و بخشش باشد تفسیر آیه چنین خواهد شد : مهر را که یک عطیه الهی است و خدا بخاطر اینکه زن حقوق بیشتری در اجتماع داشته باشد و ضعف نسبی جسمی او از این راه جبران گردد بطور کامل ادا کنید[i]. [i]تفسیر نمونه ج : 3 ص : 263.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ازدواج موقت از نگاه شهید مطهری : برتراند راسل هم ازدواج موقت را قبول دارد پیش درآمد: آنچه در این مجموعه خواهید خواند نظر آیت الله شهید مطهری درباره ازدواج موقت است که از کتاب "نظام حقوق زن در اسلام " برای شما دست‌چین شده است. در شماره اول که مقدمه بحث بود، تفاوتهای ازدواج دایم و موقت را بیان کردیم. در شماره دوم که با عنوان "کدامیک: رهبانیت موقت؛ کمونیسم جنسی یا ازدواج موقت؟" تقدیم حضور شد تمام راه‌های برخورد با غریضه جنسی مطرح و بررسی گردید. و اما اکنون و در این شماره درگیری دیگر جوامع بشری با این مسأله و راه‌کارهای عقلای آن اقوام را برایتان آورده و با نظریه مرتقی اسلام مقایسه خواهیم کرد. راسل و نظریه ازدواج موقت "برتراند راسل " فیلسوف معروف انگلیسی در کتاب "زناشوئی و اخلاق" می‌گوید: «. . . در واقع اگر درست بیندیشیم ، پی می‌بریم که فواحش، معصومیت کانون خانوادگی و پاکی زنان و دختران ما را حفظ می‌کنند. هنگامی که این عقیده را " لکی " در بحبوحه عصر " ویکتوریا " ابراز کرد اخلاقیون (اخلاق گرایان) سخت آزرده شدند، بی آنکه خود علت آن را بدانند. اما هرگز نتوانستند خطای عقیده " لکی " را به ثبوت رسانند. زبان حال اخلاقیون مزبور با تمام منطقشان این است که " اگر مردم از تعلیمات ما پیروی می‌کردند دیگر فحشاء وجود نمی‌داشت "...... به ادامه مطلب بروید. 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
1ـ نسب ، که به واسطه ولادت به وجود آمده وسبب محرمیت دایمی می گردد. 2ـ رضاع ، که با شیر دادن پیدا شده و محرمیت دایمی را موجب می شود. 3ـ سبب یا مصاهره، که با خویشاوندی حاصل از ازدواج ، پدید آمده و محرمیت دایمی را به دنبال دارد . 4ـ کفر ، که سبب حرمت ازدواج زن کافر بر مرد مسلمان و بالعکس می گردد. - حرام است ازدواج مرد مسلمان با زن کافر غیر اهل کتاب, هر قسم از کفار باشد, همچنین ازدواج او با زنان اهل کتاب اگر به عقد دائم باشد, مساله مورد اختلاف است. - حرام است ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان, خواه اهل کتاب باشد یا غیر آن و خواه به عقد دائم باشد یا موقت 5ـ کفو ،(همتا) نبودن در اسلام وایمان ، که سبب عدم مشروعیت ازدواج میگردد. 6ـ ازدواج در عده ،که سبب بطلان عقد وحرمت آن زن بر مرد است ؛چه این ازدواج در عده طلاق انجام یافته باشد و چه در عده وفات . 7ـ تکمیل عدد در ازدواج ، که موجب حرمت ازدواج پنجم به صورت دائم است..................
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
توجه داشته باشید که این مطلب فقط برای اثبات ضرورت جاافتان فرهنگ تعدد زوجات است وگرنه هر انسان سلیم النفسی باور دارد که تعدد زوجات با هدف بهره وری بیشتر مردان و یا اهدافی مشابه غلط بوده و معضلات دیگری را بوجود خواهد آورد. یکی از مباحث چالش برانگیز اجتماعی بحث تعدد زوجات می باشد. در زمان های گذشته این نوع زندگی بسیار رواج داشته است. ملل و اقوام بسیاری بوده و هستند که این امر را پذیرفته اند. متاسفانه در دنیای مدرن این موضوع مذموم شمرده شده است و کلیسا آن را غیر مجاز می داند. تحقیقات نشان می دهد که جلوگیری از این پدیده هیچ دلیل عقلی و منطقی نداشته و منجر به نتایج سوئی شده و می شود که تبعات آن را در جوامع امروزی می بینیم. با توجه به اینکه خداوند ما را آفریده است و بالتبع صاحب اختیار ماست، به ایشان رجوع میکنیم ببینیم چه دستوری در این زمینه دارند. حضرت حق در آیه 3 سوره نساء مجوز این کار را صادر کرده و سیره ائمه معصومین نیز نشان می دهد که این موضوع هیچگونه اشکال و شبهه شرعی ندارد. این نوشتار قصد پرداختن به برخی مزایای این جواز الهی دارد که می تواند در کاهش مشکلات عظیم اجتماعی موثر باشد. این مزایا به شرح زیرند:....... به ادامه ی مطلب بروید...
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
فقهاء اتفاق نظردارند براینکه اگر طرفین عقد ازدواج یا یکی ازآنها زبان عربی را نفهمد، ادای صیغه عقد بزبان غیراززبان عربی نیزجایزاست‌. ولی اگر هردو طرف زبان عربی را بفهمند وبتوانند صیغه عقد را بزبان عربی اداکنند، آیا دراین صورت بزبان غیر از زبان عربی اجرای صیغه عقد جایز است‌؟  ابن قدامه در مغنی‌گفته است‌: هرکس بتواند صیغه نکاح را بزبان عربی‌گوید اجرای صیغه نکاح‌، بغیراززبان عربی برای اوصحیح نیست‌، شافعی نیزدر یکی از دو قول خود، چنین‌گفته است‌. ابوحنیفه‌گوید: در اینصورت نیز اگر با لفظ ویژه نکاح -‌که معنی نکاح را درآن زبان برساند -‌و بغیراززبان عربی‌، صیغه را اجراکند، عقد نکاح صحیح است‌، همانگونه‌که بزبان عربی نیز صحیح است‌.  ولی بنظر ما صحیح نیست چون صیغه عقد بلفظ نکاح وتزویج ادا نشده است با اینکه می‌توانستند به عربی اجراکنند همانگونه‌که اگر لفظ “احلال‌” را بکار ببرد نیزصحیح نیست‌. یعنی با وجود قدرت برگفتن صیغه عقد، بلفظ انکاح و تزویج‌، عدول از آنها، جایز نیست‌. ولی برای‌کسی‌که عربی را نیکو نمی‌داند، اجرای صیغه عقد نکاح بزبان خودش صحیح است‌، چون او از غیر زبان خود، عاجز است و حکم “‌اخرس‌” و لال را دارد.ولی باید معنی دقیق دولفظ عربی‌انکاح وتزویج را، درزبان خود، بگونه‌ای و با کلمات و الفاظی اداکند،‌که معنی آنها را برساند.کسی‌که عربی را نیکو نمی‌داند بر وی واجب نیست‌که الفاظ نکاح را بزبان عربی یادگیرد. خطابی‌گوید: چیزی‌که زبان عربی درآن شرط صحت باشد، با وجود قدرت یادگیری‌، تعلیم و یادگیری آن واجب است‌،........................
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
بلوغ در لغت رسیدن به چیزی است و در اصطلاح فقهی عبارت از:"رسیدن به سنی که غریزه و ارگانهای جنسی به حد کافی رشد کرده و شخص آماده تولید مثل میگردد." علی الرغم اینکه طبق ماده 39 قانون مدنی سن اهلیت برای انجام عقود تکمیل 18 سالگی است، و نیز ازدواج از جمله عقود مهم است؛ قانون مدنی در ماده 71 تصریح می نماید: "اهلیت ازدواج وقتی کامل می گردد، که ذکور سن (18) سال و اناث شانزده سالگی را تکمیل کرده باشند." طبق منابع و متون شریعت سن معین و مشخصی برای ازدواج تعیین نگردیده است و نیز برای بلوغ نیز قرآن کریم سنی را تثبیت نکرده است، اما در این مورد به بلوغ الحلم در سوره نور و به بلوغ النکاح در سوره النسا و به بلوغ الرشد در آیات 152 سوره انعام و سوره 22 یوسف و 24 اسرا و 82 کهف و 5 حج ، 13 قصص، 66 نمل و 15 احقاف اشاره گردیده است. بدین ترتیب با توجه به مجموع آیات متذکره فوق در رابطه به حد بلوغ چنین برداشت میگردد: اصل بلوغ برای شخص تا حد تکوین شخصیت انسانی از نظر قران شریف پذیرفته شده است انجام برخی از تکالیف و برخورداری از امتیازات منوط به رسیدن سن بلوغ گردیده است در قران سن مشخصی برای سن بلوغ تعیین نگردیده است. مسأله بلوغ در قرآن کریم با تعبیرات مختلف از سن رشد و سن ازدواج آمده است در حالیکه قران در امر بلوغ هم به رشد جسمی و هم به رشد روانی و عقلانی توجه نموده است.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
2384 ازدواج با زنهایی که مثل مادر و خواهر و مادر زن با انسان محرم هستند حرام است. 2385 اگر کسی زنی را برای خود عقد نماید، اگر چه با او نزدیکی نکند، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند. 2386 اگر زنی را عقد کند و با او نزدیکی نماید، دختر و نوه دختری و پسری آن زن هر چه پایین روند، چه در وقت عقد باشند یا بعدا به دنیا بیایند، به آن مرد محرم می شوند. 2387 اگر با زنی که برای خود عقد کرده نزدیکی هم نکرده باشد، تا وقتی که آن زن در عقد او است نمی تواند با دختر او ازدواج کند. 2388 عمه و خاله پدر و عمه و خاله پدر پدر، و عمه و خاله مادر و عمه و خاله مادر مادر، هر چه بالا روند به انسان محرمند. 2389 پدر و جد شوهر، هر چه بالا روند، و پسر و نوه پسری و دختری او هر چه پایین آیند چه در موقع عقد باشند، یا بعدا به دنیا بیایند به زن او محرم هستند. 2390 اگر زنی را برای خود عقد کند، دائمه باشد، یا صیغه تا وقتی که آن زن در عقد او است نمی تواند با خواهر آن زن ازدواج نماید. 2391 اگر زن خود را به ترتیبی که در کتاب طلاق گفته می شود طلاق رجعی دهد، در بین عده نمی تواند خواهر او را عقد نماید ، بلکه در عده طلاق بائن هم که بعدا بیان می شود، احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با خواهر او خودداری نماید. 2392 انسان نمی تواند بدون اجازه زن خود با خواهر زاده و برادر زاده او ازدواج کند ولی اگر بدون اجازه زنش آنان را عقد نماید و بعدا زن بگوید به آن عقد راضی هستم اشکال ندارد. 2393 اگر زن بفهمد شوهرش برادر زاده یا خواهر زاده او را عقد کرده و حرفی نزد، چنانچه بعدا رضایت ندهد عقد آنان باطل است، بلکه اگر از حرف نزدنش معلوم باشد که باطنا راضی بوده احتیاط واجب آن است که شوهرش از برادرزاده او جدا شود، مگر آنکه اجازه دهد.....
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

انواع نکاح

در زمان جاهلیت عرب پیش از اسلام ، چندین نوع ازدواج در میان مردم عرب مرسوم بوده که البته تنها یک نوع از این انواع ازدواج هاصحیح و شرعی بوده و در بقیه موارد متاسفانه ازدواج هایی صوت گزفته که شایسته نبوده و نسل هایی از این نکاح های غیر شایسته در جامعه آن زمان پدیدار شد که بعد ها در طول تاریخ منشأ بسیاری از دشمنی ها با اهل بیت پیامبر اکرم (ص) گردید . ما در این مبحث به خاطر آشنایی بهتر شما عزیزان با وضعیت آن زمان جامعه جاهلیت و کار عظیمی که پیامبر اکرم (ص) درآن روزگار انجام دادند و ائمه (ع) هم راه ایشان را ادامه دادند و از طرف دیگر آشنایی با تاریخ پیش از اسلام به عنوان یک مسلمان ، لازم دانستیم که به طور ضمنی و کلی اشاره ای به این نوع ازدواج ها داشته باشیم  تا بفهمیم که اسلام واقعا چه کار عظیمی انجام داده است و چرا ازدواج شرعی را فقط به 2 نوع ازدواج منحصر کرده است ؟! مگر قبل از آن چه بوده و چه نسل هایی از این ازدواج ها پدید آمده اند ؟!!انواع نکاح در آن زمان به شرح زیر بوده است که برای هر نوع از این ازدواج ها نمونه های بسیاری در تاریخ ذکر شده است :............... به ادامه ی مطلب بروید
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

ازدواج با زانیه‏

ازدواج با زانیه‏ قرآن کریم مى‏فرماید: )الزَّانِی لَا یَنکِحُ إِلَّا زَانِیَةً أَوْ مُشْرِکَةً وَالزَّانِیَةُ لَایَنکِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِکٌ وَحُرِّمَ ذلِکَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ(135))."مرد زناکار جز با زن زناکار یا مشرک ازدواج نمى‏کند، وزن زناکار راجز مرد زناکار یا مشرک، به ازدواج خود در نمى‏آورد، واین کار بر مؤمنان‏تحریم شده است."حدیث شریف:1 - در صحیح زراره آمده است که گفت از امام صادق‏علیه السلام پیرامون‏این آیه قرآنى )الزَّانِی لَا یَنکِحُ إِلَّا زَانِیَةً أَوْ مُشْرِکَةً وَالزَّانِیَةُ لَا یَنکِحُهَا إِلَّا زَانٍ‏أَوْ مُشْرِکٌ( پرسش کردم. حضرت‏علیه السلام فرمود: "اینان زنانى هستندمشهور به زنا، ومردانى مشهور به زنا، که به )انجام فعل حرام( زناشهرت یافته‏اند وبدان شناخته شده‏اند، و )برخى از( مردم امروزاینگونه مى‏باشند، پس هر کس بر او حد زنا اقامه شود، یا به زناشهرت یافته است، سزاوار نیست کسى با او ازدواج کند مگر آن که‏بداند توبه کرده‏است."(136)2 - در )قرب الاسناد( آمده است که از امام صادق‏علیه السلام پیرامون‏زنى روسپى پرسش کردم که آیا مرد مسلمان مى‏تواند با او ازدواج‏کند؟ حضرت‏علیه السلام فرمود: "آرى چه چیز مانع از این کار مى‏شود؟ولى اگر چنین کرد باید مواظب پاکدامنى همسرش باشد، تا فرزندش‏مورد شبهه قرار نگیرد."(137)3 - از زراره به نقل از ابو جعفرعلیه السلام آمده است که گفت ازحضرت‏علیه السلام پیرامون مردى پرسش شد که از زنى خوشش آمده وپس‏از پرس وجو دریافت آن زن در زمینه اعمال زشت وفجور موردستایش است.حضرت‏علیه السلام فرمود: "اشکالى ندارد با او ازدواج کند وپاکدامنش‏بدارد."(138)
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
از دیدگاه اسلام مقدمه بدون شک، خانواده به رغم وجود نهادهای آموزشی گوناگون همچنان یکی از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی است که نقش اساسی و مهمی را در جامعه پذیری و اجتماعی شدن فرزندان ایفا کرده و بسیاری از باورها، ارزشها و هنجارهای رفتاری مورد قبول جامعه را از طریق آموزش مستقیم و غیرمستقیم به آنان منتقل می‌نماید. در این میان پدر و بیش از اومادر می‌تواند در شکل گیری شخصیت پایه فرزندان نقش کارسازی را ایفا نماید؛ زیرا چنانکه بسیاری از ویژگیها وبیماریهای جسمی و روحی والدین از طریق وراثت به فرزندان منتقل می‌شود، ویژگیهای فرهنگی آنان نیز در فرایند رشد اجتماعی و ارتباط خانوادگی قابل انتقال می‌باشد. از این روی سلامت جسمی، روانی و فرهنگی همواره به عنوان یکی از مسائل مهم در گزینش همسر، مورد توجه افراد در جوامع گوناگون بوده است. بر همین اساس در بسیاری از فرهنگ‌ها ازدواج با پیروان ادیان و افراد نژادها و قبایل دیگر ممنوع بوده است تا علاوه بر حفظ هویت دینی، اصالت نژادی و خانوادگی نیز مصون بماند. ازدواج با بیگانگان در ادیان دیگر ممنوعیت ازدواج با غیر هم کیش با چند و چونی متفاوت، کم و بیش در همه ادیان و آئین‌ها وجود دارد و پیروان هردین و آئینی برای صیانت از هویت دینی خویش به شدت از ازدواج با پیروان دیگر ادیان نهی شده اند، به چند نمونه اشاره می‌شود: یهود: در آموزه‌های عهد عتیق، ازدواج با غیر یهود به طور کلی ممنوع و گناه کبیره شمرده شده است و یهودیان با شدیدترین لحن از این کار نهی گردیده اند. به عنوان مثال در سفر تثنیه، 7: 1 ـ 5 چنین آمده است:
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
تاکنون در علم حقوق به بحث و بررسی در باب اکراه و اشتباه در قلمرو جزائی و مدنی به صورت مجزا پرداخته شده است . لذا در این مقاله هدف این است که به گونه ای منجز ماهیت حقوقی اشتباه و اکراه و با نتیجه اثر هر یک در قوانین و مقررات فعلی جزائی و مدنی بررسی گرددمحتوای مقاله در خصوص بررسی مسایل کلی اکراه و اشتباه و مقایسه هر کدام در قلمرو مقررات جزایی و مدنی می باشد .در روش تحقیق از نظر علما و اندیشمندان حقوق و همچنین مجلات و مقالات حقوقی استفاده شده . ادامه مطلب را بخوانید !!
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
اسلام بنابر قوانین شرعی دین اسلام، افزون بر محارم تعیین شدهٔ دین یهود، کسان دیگری نیز، شامل محارم می‌شوند؛ پس فرد افزون بر محارم آورده شده در دین یهودی، با افراد زیر نمی‌تواند ازدواج کند: عمو و عمه و خاله و دایی. با توجه به اینکه تعدد زوجات در اسلام به رسمیت شناخته شده، ازدواج با دو خواهر در یک زمان نیز ممکن نیست. و مطابق نظری ازدواج با برادرزاده و خواهرزاده همسر نیاز به اجازه همسر دارد. همین وضعیت در مورد خویشاوندان رضاعی نیز وجود دارد. مجازات آمیزش جنسی با خویشاوندان نسبی (مانند مادر و خواهر) در فقه شیعه، برای هر دو، اعدام است و بنا به نظر مشهور علاوه بر اعدام باید حد زنا که ۱۰۰ ضربه شلاق است نیز در نظر گرفته شود. مسیحیت دین مسیحیت نیز، افزون بر محارم آورده شده در دین یهودی و اسلام، محارم دیگری را نیز در بر می‌گیرد، که عبارتند از: فرزندان عمو و عمه و دایی و خاله.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
حدیث شریف:1 - از محمد بن مسلم آمده است که گفت از امام محمد باقرعلیه السلام‏پیرامون مردى پرسیدم که مى خواهد ازدواج کند آیا چنین مردى‏مى‏تواند به زن مورد نظر نگاه کند؟حضرت‏علیه السلام فرمود: "آرى، او آن زن را به گرانترین بهاء مى‏خرد."(40)2 - از حسن بن السرى آمده است که به ابى عبد اللَّه‏علیه السلام عرض‏کردم: آیا مردى مى تواند به زنى که قصد ازدواج با او را دارد نیک‏بنگرد وبه پشت وچهره او نگاه کند؟حضرت‏علیه السلام فرمود: "آرى باکى نیست که مرد به چهره وپشت زنى‏بنگرد که مى خواهد با او ازدواج کند."(41)3 - در حدیثى از یونس به نقل از امام صادق‏علیه السلام آمده که به‏ابى عبد اللَّه‏علیه السلام عرض کردم آیا جایز است مرد به زنى بنگرد که‏مى‏خواهد با او ازدواج کند؟حضرت‏علیه السلام فرمود: "آرى. وجامه‏اى نازک براى او بپوشد، زیرا اومى خواهد این زن را به گرانترین قیمت بخرد."(42)4 - در حدیثى از عبد اللَّه بن الفضل به نقل از امام صادق‏علیه السلام آمده‏است که آیا جایز است مرد به موى وزیبائى‏هاى زنى بنگرد که‏مى‏خواهد با او ازدواج کند؟حضرت‏علیه السلام فرمود: "اگر همراه با لذت جویى نباشد اشکالى‏ندارد."(43)تفصیل احکام:مرد مى‏تواند به زنى که از او خواستگارى مى‏کند بنگرد، زیرامى‏خواهد او را شریک زندگى خویش قرار دهد وبا عقد ازدواج دائم‏با او پیوند بر قرار سازد ونیز این حکم نسبت به زن جارى است، چه‏بعید نیست که او نیز بتواند در صورت نیاز براى شناخت بیشتر به‏مردى بنگرد که به خواستگارى او آمده است، چون علتى که درروایات ذکر شده در هر دو طرف وجود دارد.در این زمینه تفصیلاتى است که ذیلاً به آنهااشاره مى‏کنیم:1 - مرد مى‏تواند به چهره، دست، موى وزیبائیهاى زنى که‏مى‏خواهد با او ازدواج کند، بنگرد، البته مشروط بر آن که این احتمال‏وجود داشته باشد که او را به همسرى بر گزیند، ولى احتیاط در این‏است که تنها به زنى بنگرد که نیّت ازدواج با او را دارد، اما نگاه کردن‏به زنان به منظور گزیدن یکى از آنها براى ازدواج بنا به احتیاط جایزنیست، کما اینکه جواز نگاه کردن مشروط به این است که مرد قبلاً اورا نشناسد، واز اوصاف او - بطورى که او را از نگاه کردن کاملاً بى نیازکند - شناختى نداشته باشد.2 - جواز نگاه کردن به دیگر اعضاى زن، جز زیبائى‏هاى او و جزنگاه کردن از پس جامه‏اى نازک براى شناخت ابعاد اندام او، بعید به‏نظر مى‏رسد، و احتیاط آن است که از زن اجازه گرفته شود، ومردنباید بدون آگاهى واجازه زن به اعضاى دلرباى او بنگرد، بویژه اگرنگاه کردن موجب هتک زن یا دزدانه نگریستن به او مى شود، زیرازیبائى‏هاى وى از حقوق اوست وتصرّف در حقوق دیگرى بدون‏اجازه او جایز نیست.3 - نگاه کردن به چنین زنى باید به دور از قصد لذت جوئى باشد.4 - اگر با نگاه اول به زن آگاهى لازم به دست نیامد مى‏تواند نگاه راتکرار کرد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

بیع

بیع ، اصطلاح فقهی و حقوقی . این واژه همانند «شراء» از اضداد است و در خرید و فروش ، هر دو، به کار می رود، ولی بر اثر کثرت استعمال ، «بیع » فروش کالا، و «شراء» خرید آن را به ذهن متبادر می سازد. تجارت را نیز به «بیع و شراء» معنی کرده اند، اما از آنجا که در متنهای مختلف ، لفظ تجارت ، به معنای مبادلة مال با هدف کسب سود به کار رفته و در تلقی عرف هم تجارت منحصر به بیع نیست ، می توان گفت که از باب غلبه و کثرت مصادیقِ بیع در معاملات تجاری ، این مفهوم برای تجارت تصور شده است . آیة شریفة «...رجالٌ لاتُلهیهم تجارةٌ و لابیعٌ عن ذکرالله » (نور: 37) که هر دو واژه را ذکر کرده ، نیز، تأییدکنندة این استنباط است (طریحی ؛ ابن فارس ؛ ابن منظور؛ مرتضی زبیدی ؛ دهخدا، ذیل واژه ).جزیرة العرب ، به هنگام ظهور اسلام ، تجارت پررونقی داشته است . وجود دو راه مهم بازرگانی ، یکی در شمال و دیگری در جنوب که شهرهایی ، از جمله مکه و مدینه ، در مسیر آنها بودند، و قرار گرفتن مکه بر سر راه کاروان روِ شام ـ یمن ، و شرکت ساکنان مکه در بازرگانی داخلی و خارجی ، و همچنین وجود کعبه که زیارتگاه مردم از نقاط دوردست بود، از عوامل عمدة این رونق بوده است (پطروشفسکی ، ص 16؛ زیدان ، ج 1، ص 33 به بعد؛ جوادعلی ، ج 7، ص 285).رونق مبادلات بازرگانی ، سبب پیدایش حقوق تجارت عرفی نسبتاً پیشرفته و تداول بسیاری از عقود (قراردادها) شد که هم اینک نیز مرسوم است ؛ مانند شرکت ، حواله ، مضاربه ، مزارعه ، مساقات ، عطیّه و قرض ، که اسلام برخی از انواع آن را، مانند بعضی از اقسام بیع ، به علت ربا یا غرر و غیره ، نهی کرد (جوادعلی ، ج 7، ص 387ـ 414). می توان گفت که برخورد اسلام با حقوق خصوصی عهد جاهلیت عرب ، به طور عام و حقوق تجارت به صورت خاص ، از خصیصة دوگانة «امضاء» مقررات مرسوم ، به عنوان اصل ، و «هدایتگری » و جرح و تعدیل مقررات عرفی حکایت دارد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی