وب سایت تخصصی حقوق

پیوندها

۶۴ مطلب با موضوع «اصول فقه» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰
به تصریح قرآن کریم، روزه بر پیروان ادیان آسمانی قبل از اسلام نیز واجب بوده است. اما تنها مسلمانان، مسیحیان و یهودیان نیستند که روزه می‌گیرند، بلکه حتی آئین‌های غیرالهی نیز روزه و ریاضت‌های جسمی را برای تربیت جسم و روح پیروان خود ضروری می‌دانند.ادیان گوناگون طی قرون متمادی، هر یک راه و روش و آئین‌های خاصی را برای ارتقای روحی و روانی بر پیروان خود واجب دانسته‌اند. از جمله این آموزه‌های دینی روزه است که در ادیان، آئین‌ها و سرزمین‌های مختلف، شکل‌های گوناگون و گاه بسیار متفاوت به خود گرفته است.روزه ضمن وجوب در ادیان الهی، انگیزه فطری نیز داشته زیرا بشر تعالی‌طلب که نمی‌خواست تا سطح حیوانات پایین بیاید و یکسره محکوم تمایلات و شهوات حیوانی گردد، روزه را وسیله و سپری برای مقاومت در برابر این گونه تمایلات قرار داده تا خود را به کمال برساند. برای دیدن بقیه مطلب به ادامه مطالب رجوع کنید... 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
آیا هر بدعتی گمراهی است؟ چیزی به نام بدعت حسنه وجود دارد؟ بدعت عبارت است از ایجاد کردن روش جدیدى در دین که اصل و اساسى در شریعت نداشته باشد، و هر چند صاحب بدعت فکر کند کار جدیدش عبادت به شمار میرود، ولى از آنجاییکه اصل و اساسى در دین ندارد بدعت به شمار میرود و فاعل آن کار گناهکار میشود. و یکى از جامعترین معانى بدعت را امام شاطبی بیان کرده است که: ” البدعة إذن عبارة عن طریقة فی الدین مخترعة تضاهی الشرعیة یقصد بالسلوک علیها التقرب إلى الله تعالى “، یعنى: ” بنابراین بدعت عبارت است از یک اختراع جدید در دین که مشابه شریعت باشد و (شخص مبتدع) با این سلوک قصد تقرب به خداوند متعال را دارد “  به ادامه مطلب رجوع کنید.....
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ارکــان حـج: ۱ـ نیت: به دلیل فرموده خداوند متعال: وَمَا أمِرُوا إلاَّ لِیَعبُدُوا اللهَ مُخلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاءَ. (بینه/۵) در حالی که جز این بدیشان دستور داده نشده است که مخلصانه و حق‌گرایانه خدای را عبادت کنند و تنها شریعت او را آیین (خود) بدانند. و پیامبر فرمود: إنما الأعمال بالنیات.[۱] قبول و صحت اعمال به نیت بستگی دارد. ۲ـ وقوف در عرفه: به دلیل فرموده پیامبر: الحج عرفة[۲] حج، عرفه است. و به دلیل حدیث عروه طایی که گوید: در مزدلفه هنگامی که پیامبر برای ادای نماز خارج شد نزد ایشان آمدم، گفتم ای رسول خدا من از دو کوه طی (سلمی و إجا) آمده‌ام شترم را ناتوان و خودم ارا خسته کرده‌ام. به خدا قسم هیچ کوهی را پشت سر نگذاشته‌ام مگر اینکه بر آن توقف کرده‌ام، آیا حج من صحیح است؟ پیامبر فرمود: من شهد صلاتنا هذه، ووقف معنا حتی ندفع، و قد وقف قبل ذلک بعرفة لیلا أو نهارا فقد تم حجه و قضی تفثه.[۳] کسی که با ما در این نماز (صبح در مزدلفه) حاضر شود و تا وقتی که حرکت کنیم توقف کند و قبل از آن در عرفه چه شب یا روز توقف کرده باشد، حجش کامل و مناسکش را انجام داده است.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
فضیلت حج و عمره حج و عمره براى کسى که نىت خود را براى خدا خالص کند، و اعمال آنرا بطورى که در قرآن و سنت شرىف آمده انجام دهد، فضىلت بسىار بزرگى را دارد. أبو هرىره رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم رواىت مى کند: من أتى هذا البیت فلم یرفث ولم یفسق رجع کما ولدته أمه[مسلم]. هر کس به زىارت اىن خانه(کعبه) بیاید، و با زن خود نزدىکى نکند، و مرتکب معصىت و گناهى نشود، چنان از گناهانش پاک مى‌شود، که گوئى تازه از مادرش متولد شده است. ىعنى چنان رجوع مى‌کند مانند کودکى که هىچ گناهى انجام نداده است. أبو هرىره رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم رواىت مى‌کند که آن حضرت فرمودند: العمرة إلى العمرة کفارة لما بینهما، والحج المبرور لیس له جزاء إلاَّ الجنة [متفق علیه]. عمره تا عمرهء دىگر کفارهء گناهانى است که بىن آن انجام مى‌شود، هىچ جزا و پاداشى براى حج مبرور جز بهشت نیست. صفت حج مبرور چنىن است که هىچ ریا، سمعتى، گناه و معصىتى در آن نباشد، و آنرا بر وجه کامل چنانکه خدا و رسول خدا صلی الله علیه وسلم امر کرده‌اند انجام داده باشد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ـ به جا نیاوردن نمازهای فرض در وقت‌شان، به سبب استفاده از لوازم آرایشی به هنگام بیرون رفتن از منزل. پیامبر(ص) فرموده است: «در آن شب دو پیش‌آینده نزدم آمدند و از خواب بیدارم کردند؛ آنگاه گفتند: راه بیفت، من نیز با آن دو به راه افتادم، تا اینکه به مردی خوابیده رسیدیم که مردی دیگر با سنگ بزرگی که در دست داشت بالای سرش ایستاده بود و با آن سرش را می‌کوبید، سپس سنگ را می‌غلتاند و در پی‌اش می‌رفت و آن را بر می‌گرفت و چون سر کوبیده شده‌ی آن مرد به حالت نخست خود برمی‌گشت دوباره به سوی او باز می‌آمد و همانند بار اول سرش را می‌کوبید. پیامبر (ص) فرمود: به آن دو گفتم: سبحان الله! این دو چه کسانی‌اند؟ گفتند: تو را آگاه خواهیم کرد. آن مرد کسی است که قرآن را فرا می‌گیرد و آن را نمی‌پذیرد و برای نماز فرض از خواب برنمی‌خیرد». [روایات بخاری].
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
در قرآن به زمان نماز و احکام مربوطه در آیات زیر اشاره شده است ۱- سوره: ۱۱ , آیه: ۱۱۴ و در دو طرف روز [=اول و آخر آن] و نخستین ساعات شب نماز را برپا دار زیرا خوبیها بدیها را از میان مى‏برد این براى پندگیرندگان پندى است ۲- سوره: ۲۴ , آیه: ۵۸ اى کسانى که ایمان آورده‏اید قطعا باید غلام و کنیزهاى شما و کسانى از شما که به [سن] بلوغ نرسیده‏اند سه بار در شبانه روز از شما کسب اجازه کنند پیش از نماز بامداد و نیمروز که جامه‏هاى خود را بیرون مى‏آورید و پس از نماز شامگاهان [این] سه هنگام برهنگى شماست نه بر شما و نه بر آنان گناهى نیست که غیر از این [سه هنگام] گرد یکدیگر بچرخید [و با هم معاشرت نمایید] خداوند آیات [خود] را این گونه براى شما بیان مى‏کند و خدا داناى سنجیده‏کار است ۳- سوره: ۴ , آیه: ۱۰۳ و چون نماز را به جاى آوردید خدا را [در همه حال] ایستاده و نشسته و بر پهلوآرمیده یاد کنید پس چون آسوده‏خاطر شدید نماز را [به طور کامل] به پا دارید زیرا نماز بر مؤمنان در اوقات معین مقرر شده است ۴- سوره: ۱۷ , آیه: ۷۸ نماز را از زوال آفتاب تا نهایت تاریکى شب برپادار و [نیز] نماز صبح را زیرا نماز صبح همواره [مقرون با] حضور [فرشتگان] است
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
در عربی ضرب المثلی است که میگوید( حق نیاز به حلقوم دارد) یعنی اگر از حق دفاع نکنیم باطل جولان میدهند و سیاه را سفید و سفید را سیاه جلوه میدهد از جمله این جولان دادن کافران، اعتراض آنها به قانون بریدن دست دزد است!کافران میگویند: بدون شک بریدن دست یک انسان، ...ولو که دزد باشد یک قانون بیادگار مانده از عصر حجر و و حشیانه است، این باعث میشود که دزد تا همیشه رسوا و تا همیشه ناقص باقی بماند. آنوقت ها عربها زندان نداشتند که دست میبریدند، اما حالا که زندان است دیگر چرا؟
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
غسل میت غسل میت فرض کفایه است. (بدین معنی که در مرحله اول بر همه مسلمانان واجب است اما اگر شخص یا اشخاصی از مسلمانان آن را به جا آورند از گردن دیگران ساقط می‌شود.) ـ بهتر است غسال (مرده‌شور) کسی باشد که میت وصیت کرده است. ـ بهتر است غسال از خویشاوندان نزدیک (محارم) باشد. ـ زنان زن را و مردان مرد را غسل می‌دهند، به استثناء همسران (زن و شوهر) که جایز است همدیگر را غسل دهند. ـ جایز است برای زن و مرد جنس مخالف خود، زیر هفت سال را غسل دهند. ـ سنت است که غسال قبل از غسل وضو بگیرد. ـ بهتر است که غسال در حین غسل دست‌کش در دست داسته باشد. مراحل غسل میت ۱ـ بر شخص غسال واجب است که قبل از شروع غسل، نیت غسل میت را به جا ‌آورد. و سنت است در هنگام غسل عورت میت پوشیده شود حتی اگر غسال همجنس شخص میت باشد.    
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
دوست عزیزی سوالی از من پرسید که چرا شیعیان نماز ظهر و عصر و یا مغرب و عشاء را با هم می خواند و مثل اهل سنت جدا نمی خوانند ؟؟؟ در پاسخ به سوال این دوستم مطالب زیر را نوشتم امیدوارم مفید باشد . اولا : درباره جمع بین دو نماز شیعه می گوید : جایز است نماز ظهر و عصر و یا مغرب و عشاء را با هم خواند و برای این حکم شرعی احادیث فراوانی از پیامبر (ص) و ائمه (ع) دارند . ثانیا : اهل سنت هم این دو نماز را با هم می خوانند ..... به ادامه مطلب رجوع کنید
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
در این پست فقط دیدگاه شیعه وسنی و موارد اختلافی درباره خمس را بیان می کنیم و در پست بعدی ان شاء الله دلایل هر دو فرقه را بررسی خواهیم کرد . به حول و قوه الهی . مساله اول : از نظر اهل تسنن، خمس فقط به غنائم جنگی تعلق می گیرد و بس. در غیر غنائم جنگی آنها قائل به خمس نیستند این است که مساله خمس میان اهل تسنن و اهل تشیع از زمین تا آسمان فرق می کند، چون آنها اختصاص می دهند به غنائم میدان جنگ و غنائم میدان جنگ یک امر استثنائی است. گاهی هست و گاهی نیست، مخصوص زمان جنگ است. ولی مطابق آنچه شیعه می گوید خمس یک امر جاری و دائم است، اختصاص به زمان جنگ ندارد، سراسر زندگی اقتصادی مردم را دربرمی گیرد. این یک وجه تفاوت میان عقیده اهل تسنن و عقیده اهل تشیع در باب خمس. مسأله دومی که در باب خمس هست این است که خمس را چه اختصاص بدهیم به غنائم دارالحرب (میدان جنگ) و چه به طور عمومی بگیریم، آن را چند قسمت باید کرد؟ همانطور که می دانید خمس را از نظر فقه شیعه باید شش قسمت کرد. سه قسمت آن «سهم امام» نامیده می شود سه قسمت دیگر «سهم سادات» است. اهل تسنن می گویند خمس را باید پنج قسمت کرد نه شش قسمت. مساله سومی که مورد اختلاف است ...... را در ادامه مطلب بخوانید
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

آموزش غسل

ـ واجبات غسل: در کل در شش مورد غسل بر انسان واجب می‌شود که سه مورد آن بین زن و مرد مشترک هستند و سه مورد دیگر فقط به زنها اختصاص دارد. مشترکات: ۱ـ مرگ، مگر شهید که غسلش لازم نیست. ۲ـ غسل جنابت. (یا جماع: نزدیکی بین زن و مرد)* ۳ـ خارج شدن منی اگرچه یک قطره باشد. سه مورد مختص زنان: ۱ـ حیض. (خون عادت ماهیانه) ۲ـ نفاس. (خون ولادت و زائیدن) ۳ـ ولادت خواه خون باشد یا نباشد. *بر شخص جنب پنج چیز حرام است: ۱ـ نماز خواندن. ۲ـ ماندن در مسجد. ۳ـ طواف. ۴ـ خواندن قرآن. ۵ـ دست زدن به قرآن و حمل آن. به ادامه مطلب رجوع کنید
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

شرطهای تیمم:

ـ شرطهای تیمم: ۱ـ داشتن عذر سفر یا مرض. ۲ـ رسیدن وقت نماز. ۳ـ جستن آب و نیافتن آن. ۴ـ به کار بردن آب دشوار باشد. (برای مسائلی از قبیل: خطر جانی، فلج شدن عضوی از بدن، ترس از درنده، کوچ کردن قافله و نرسیدن به آن، ترس از دزد و …) ۵ـ احتیاج به آب در دسترس، برای آشامیدن خود یا حیوان. ۶ـ خاک مورد استفاده پاک، و دارای گرد باشد. ( اگر گچ یا شن با آن مخلوط شده باشد استفاده از آن برای تیمم روا نیست.) ـ فرضهای تیمم: ۱ـ نیت. ۲ـ مسح صورت. ۳ـ مسح دو دست تا انتهای آرنج. ۴ـ رعایت ترتیب موارد بالا. ـ سنتهای تیمم: ۱ـ گفتن بسم الله. ۲ـ جلو انداختن طرف راست بر چپ. ۳ـ موالات. (پشت سر هم و بدون فاصله)
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
با توجه به آن چه ذکر شد، می توان گفت که در باره وضو بین شیعه امامیه و مذاهب چهارگانه اهل سنت دو اختلاف عمده وجود دارد.یکی: در کیفت شستن دستهاو دیگری: در مسح ویا شستن پاهااینک تأملی در این دو نکتهالف: در کیفیت شستن دستها:آیا باید از آرنج شروع کرد و به انگشتان ختم نمود؟ و یا برعکس از انگشتان وکف دست شروع و به آرنج ختم کرد؟ همان گونه که در چند صفحه گذشته ذکر شد شیعه امامیه می گوید در وضو در شستن دستها باید از آرنج شروع شود و به انگشتها ختم گردد.اما مذاهب چهارگانه اهل سنت میگویند به هر گونه شسته بشود صحیح است لیکن بهتر این است که از انگشتان شروع و به آرنج ختم گردد. (7)بنابراین در کیفیت شستن دستها در وضو، آن گونه که شیعیان وضو می سازند، در نزد دیگر مذاهب اسلامی به اتفاق صحیح است. هیچ کدام ازمذاهب چهارگانه اهل سنت ، حنبلی ، حنفی، شافعی و مالکی این گونه شستن را باطل نمی دانند.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
س: راستی چرا مسلمانان در این امر جزیی وضو باهم اختلاف دارند؟ وضو هیچ ارتباطی با مسئله سیاسی و اختلاف مسلمانان در امر خلافت و امامت ندارد چرا در این حکم دینی با هم اختلاف نظر پیدا کردند؟ شکی نیست که در زمان پیامبر (ص) و حتی در زمان صحابه رسول خدا نیز همه مسلمانان به یک صورت وضو می ساختند چطور شد بعداً اختلاف پیدا کردند؟ این پرسش با توجه به ظاهری بودن این عمل و به خصوص که در هر شبانه روزی مورد ابتلاء است بیشتر خودش را نشان می دهد.به دیگر سخن، وضو یک عمل عبادی ست و آشکارا انجام می شود هر مسلمانی در هر شبانه روز باید چند بار وضو بسازد پیامبر اسلام (ص) در هر شبانه روز چند بار وضو می ساخت همان گونه که نماز خواندن شبانه روز تکرار می شود وضو ساختن هم تکرار می شود، همه مسلمانان در زمان پیامبر (ص) از آن حضرت پیروی می کردند و به مانند آن حضرت وضو می ساختند، چطور ممکن است که مسلمانان در این حکمی که همیشه با آن سرو کار دارند، اختلاف کنند؟ این اختلاف از چه زمانی و چگونه شروع شد؟پاسخ: در پاسخ به این سؤوال نخست نگاهی می کنیم به وضع سیاسی مسلمانان بعد از رحلت رسول گرامی اسلام(ص) .
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
اصلی ترین و مهمترین کتابهای آموزشی اصول فقه در شیعه به همراه چند شرح مهم آن را در ادامة مطلب می بینید.   به ادامه مطلب بروید......... 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
مقصود از ملازمات عقلیه چیست؟ از ادله بر حکم شرعی نزد اصولیین امامیه عقل است، در مباحث حجت دلیل حجیت عقل مورد بحث قرار می گیرد. در این بحث پیرامون مصادیق احکام عقلی که دلیل بر حکم شرعی است بحث می گردد. دلیل عقلی و اقسام آن: علم به احکام شرعی چگونه حاصل می گردد؟ علم به حکم شرعی مانند سایر علوم باید دارای علتی باشد، زیرا هچ ممکنی وجود ندارد مگر آنکه علتی دارد. بنابراین علت علم تصدیقی به واسطه ی یکی از حجت های سه گانه قیاس یا استقراء یا تمثیل حاصل می گردد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

آشنایی با فقه

مقدمه منظور از فقه، قوانین الزامی و غیر الزامی است که از طرف خداوند متعال برای بشر وضع گردیده است. علم فقه علمی است که از منظرهای مختلف و متعدد به بررسی این قوانین می‌پردازد و در پیرامون آن بحث می‌کند. ارتباط انسان با خودش و با محیط بیرون از او، منشأ نیازهای متعدد است. طبیعتاً سازماندهی و پاسخ‌گویی به این نیازها، محتاج قانون‌مندی و داشتن قوانینی است که بتواند انسان را به مقصود و مقصدش برساند. نیازهای مختلف بشر جنبه‌های مختلف جسمی، روحی، فردی و اجتماعی دارد که باید در زیر چتر حمایتی و راهبردی یک سلسله قوانین منطقی و صحیح تأمین گردد. در جوامع بدوی، این قانون توسط رئیس گروه و یا قبیله وضع می‌شد؛ و در جوامع متمدن‌تر توسط پیامبران الهی ـ علیهم السلام ـ و در فقدان آنان توسط اندیشمندان و یا پادشاهان به صورت‌های گوناگون تحقق می‌یافت.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
مقدمه با وفات رسول گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ و صحابه کرام و تابعین صحابه و در پی گسترش کمّی و کیفی قلمرو حکومت اسلامی و پیدایش مراکز متعدّد تمدّن در حوزه این قلمرو وسیع، اختلاف و تشتّت آراء در مسائل شرعی، با شدت بیشتری بروز کرد و ضرورتِ تعیین ضوابطی برای تشخیص احکام شرع احساس گردید. اهل سنّت، در برخورد با مسائل دینی نوین، چون نتوانستند پاسخ مشکلات را در کتاب و سنّت رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله ـ، که منابع منحصر استنباط احکام، در دیدگاه آنان بود، بیابند، به «اجتهاد به رأی»، «قیاس»، «استحسان»، «مصالح مرسله» و «سد ذرایع» روی آوردند. در مقابل، فقه پویای شیعه امامیه، به پیروی از سیره نبوی ـ صلّی الله علیه و آله ـ و ائمه ـ علیهم السّلام ـ ، با بهره‌گیری از اجتهادات فقهای بزرگ که منطبق با شرایط و مقتضیات هر زمان، منحنی بالندگی را پیمود و می‌توان مدعی شد که در کلیه شئون پاسخگوی معضلات و مشکلات است. با وجود این که منابع اصلی استنباط احکام در نظر اهل سنّت و شیعه، واحد است؛ امّا علمای شیعه با استفاده صحیح از این منابع بر شکوفایی فقه پویا، افزودند.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی