وظایف زن وشوهرنسبت به هم - از نگاه کلی

1 ـ رعایت احترام متقابل و حفظ حریم شخصیت زوجین: ـ شناسایی حقوق متقابل در خانواده : هرانسانی از نظر جسمی از سازمانهای گوناگونی بوجود آمده است ، نکته دقیق اینکه روابط بسیار نیکویی بین همه سازمانهای موجود در بدن انسان حکمفرماست ، بطوریکه هر سازمان ضمن استقلال تام تابع مجموعه است و باتمام وجوداز حریم مجموعه دفاع می کند . تکروی وخودمداری در هیچ یک از سازمانها ی موجود دیده نمی شود وبر اثر همین وحدت وانسجام است که تندرستی و سلامت بدنی تاً مین می شودبرای خانواده که اولین مکتب تربیت اجتماع می باشد اسلام راهنمائیهای سودمندی دارد وقوانین ودستورات جالبی وضع کرده است . این دستورات حیاتبخش ، نظم وآرامش خانواده را تامین می کند ومحبت وصفا وسعادت و خوشبختی بوجود می آورد . خانواده در مرحله اول از « زن وشوهر» تشکیل می شود و خوشبختانه اسلام برای محکم کردن ارتباط بین آنها توجه خاصی مبذول داشته است .   ادامه مطلب رو حتما ببینید........       رسول خدا (ص) انسانها را همانند معادن معرفی کرده است . در فرازی فرموده اند : « الناس معادن کمعادن الذهب و الضفعه »1 یعنی انسانها معادنی همانند معدن طلا ونقره هستند ، بدیهی است اولین نکته ای که از این حدیث می توان استفاده کرد اینست که : انسانها همه دارای ارزش می باشند ، زیرا معدن ارزشمند است وهر شخص پایبند به شخصیت خود است و هرگز نبایدمورد تحقیرقرار گیرد روی این اصل زن ومرد باید حرمت همدیگرراحفظ کنند وبا هوشیاری کامل از ابراز هر کلمه ای که باحرمت طرف مقابل مغایرت دارد جداً خودداری کنند و به خاطر داشته باشیم زخم شمشیرها به زودی التیام می یابد ، ولی یک زخم زبان را نمی توان فراموش کرد .همچنین توجه داشته باشیم که بی حرمتی تنها در انحصار کلمات و الفاظ نیست بلکه نوع برخوردها و چگونگی نفی واثبات ها ووضع چهره وقیافه نیز نقش بسزائی در حفظ ویاپایمال کردن حرمت دیگران دارد ، به طور کلی در پرتو حفظ حرمت واحترام ، بسیاری از مناقشات ودرگیریها خودبخود منتفی می شود وصفا وصمیمیت خانوادگی استحکام بیشتری می یابد . وظایف مرد : اسلام در خانواده برای هر یک از مرد وزن حقوق عادلانه ودوجانبه ای مقرر داشته وبااین روش ارتباط انسانی بین زن ومرد رابابهترین راه وکاملترین شیوه به اتمام رسانیده است .حقوقی که زن برمرد داردومرد باید نسبت به آنها وفادار باشد عبارت است از : تامین لباس ـ خوراک ـ مسکن و ... ، بطور کلی مطابق با شان وآبروی زن باشد . از طرف دیگر ، اسلام مرد را تشویق می کند که با توسعه دادن وضع زندگی ، وسائل آسایش و آرامش زن را فراهم سازد . پیامبر اکرم (ص ) فرموده اند : « بهترین افراد در میان شما کسی است که با خانواده اش نیکوتر رفتار کند ، من از همه شما بیشتر به زن واهل خانه خود ، خوشرفتارم » اولین وظیفه بزرگ مرد این است که : تا سر حد توانائی برای زن ، خوراک ، مسکن ،لباس و آنچه را که مطابق با میل و در حد شان و آبروی زن است ، تهیه کند . رسول خدا (ص) می فرماید : «خوراک ولباس زن یطور معمول بر مرد واجب است »1 وظیفه دوم : با وجود قدرت و توانائی در تهیه وسایل وسعت وراحتی خانواده کوشش وسعی نماید و تا حد امکان آنها را فراهم کند . امام صادق (ع) می فرمایند : « کسیکه برای تأمین وسائل زندگی خود کوشش و فعالیت می کند مانند، سربازی است که شمشیر بدست گرفته ودر میدان جنگ ، در راه خدا ، جهاد می نماید .2 وظیفه سوم : مرد وظیفه دارد : زن را احترام کند به او حرف بدوزشت وناسزا نگوید و به او ظلم و اذیت و آزار نرساند و نسبت به او بد گمان نباشد ، رسول خدا ( ص) در غیر اعمال واجب ، مثل نماز و روزه ، کتک زدن زن را منع کرده است . وظیفه چهارم : وظیفة دیگر مرد این است که کارهای خارج از قدرت و طاقت زن را به او واگذار نکند ، امیر المؤمنین (ع)به فرزند عزیزش امام مجتبی می فرمود : « کارهایی را که خارج از طاقت وامور شخصی زن است به او واگذار مکن ، تا طراوتش بیشتر ، لطاوتش زیادتر و زیبائیش پایدارتر باشد ، زیرا زن شاخة گلی است و قهرمان وکار آزموده نیست که طاقت کارهای سنگین راداشته باشد ، با کارهای طاقت فرسا ارزش وشأ ن اورا از بین نبرید 3 وظیفه پنجم : وظیفه دیگر مرد ، صبروبردباری در برابر اخلاق بدزن می باشد ! رسول خدا فرمودند : « کسیکه با بد اخلاقی زن خود بسازد ، برای هر نوبت صبر ، خدامند صبر « صبر ایوب » را به او می دهد ، وبرای هر روز وشب زن خداوند به اندازه ای ریگهای « عالج » که سرزمین ریگزاری است ، گناه می دهد 1 وظیفه ششم : وظیفه دیگری که مرد نسبت به زن دارد : باید مرد خودرا نظیف وپکیزه گرداند ، زیرا کثیف بودن مرد ، اضافه بر اینکه برای زن ظلم است گاهی خطرهائی بوجود می آید و عفت زن جریحه دار می شود ، امام زضا (ع) فرمود : « زینت کردن مرد ، خود را نظیف و آماده ساختن ، به پاکی و عفت زن کمک می کند » 2. وظیفه هفتم : وظیفه دیگری که بعهده مرد است : اینست که در خانه خوش زبان بوده واز سخنان زشت وناروا بپرهیزد .این صفت به قدری در تحکیم بنای خانواده تأ ثیردارد که گاهی اگر افراد ، ظاهر زیبایی هم نداشته باشد در اثر خوش بیانی و گفتار نرم وملایم در برابر دیگران زیبا و فریبنده جلوه می کند . رسول خدا (ص) فرمودند : « زیبایی زیر زبان است »3 وظیفه هشتم : وظیفه سنگین دیگری که مرد دارد اینست : به زن خود امر به معروف ونهی از منکر کند این وظیفه بقدری بزرگ است که خدای متعال به پیامبر خود دستور می دهد : « وانذر عشیرتک الاقربین »( شعراء 214) « بستگانت را ازعذاب پروردگار بترسان » وظیفه نهم : به منظور اینکه ، معمولاً کارها و اندیشه های زن ازروی احساسات و عواطف است و مال اندیشی و حقیقت بینی ، که درپرتو نورانی فکربوجود می آید ، کمتر وجوددارد.اسلام به مرد دستور می دهد. حضرت علی (ع) می فرماید : « سه چیز زندگی را تباه ونابسامان می کند : اطاعت اززن ، پیروی از خشم ومتابعت از هوس وشهوت1 وظایف زن : برای اینکه زندگی خانواده بر اساس نظم وآرامش خاطر باشد واز سعادت محروم نماند اسلام برای زن واجب کرده است ، خودرااز نا محرم حفظ نموده وپاکدامن وعفیف باشد . ــ یکی از وظایف زن این است که بدون اجازة شوهر ازخانه بیرون نرود ، رسول خدا (ص) خارج شدن زن را بدون اجازة شوهر منع کرده وفرموده اند : « اگرزن بی اجازه شوهر از خانه خارج شود ، تمامی فرشتگان آسمان وزمین تا بخانه بر می گردد اورا لعن ونفرین می کنند .2 امام صادق (ع) می فرماید : « در زمان رسول اکرم (ص) مردی از انصار مسافرت رفت و به زن خود سفارش کرد : تا من بر نگردم از خانه خارج مشو ، بعد از مسافرت شوهر مدتی نگذشت که پدر آن زن مریض شد زن وقتی خبر مریضی پدرش را شنید، قاصدی راپیش پیامبر فرستاد که به او اجازه بدهد به دیدن پدرش برود ، رسولخدا (ص) جواب فرمودند : در خانه بمان واز اطاعت شوهر سر پیچی مکن ، اطاعت شوهر از هر کاری بالاتر است . چند روز گذشت وبیماری پدر سخت شد ، زن باز پیغام داد و اجازه خواست ،امابر خلاف انتظار از طرف رسول خدا جواب منفی شنید ، چند روز که گذشت به زن خبردادند پدرش از دنیا رفته است ، باز زن بوسیلة قاصدی از رسول خدا اجازه خواست تا در نماز بر جنازة پدر شرکت کند ، ولی باز هم رسول خدا موافقت نکردند ، پدر را به خاک سپردند و بالاخره زن طبق سفارش شوهر از خانه قدم بیرون نگذاشت ، سپس پیغمبر (ص) پیغام دادند : در برابر فرمان برداری تو از شوهرت خداوند تورا وپدرت را آمرزید1 ــ نسبت به شوهر آزار و اذیت نرسانید : رسول خدا فرمود :« جایز نیست زن بیش از قدرت وتوانایی بر مرد تحمیل کند یا شکایت اورا پیش دیگری ببرد 2 ــ یکی دیگر از وظایف زن خانه داری و خدمت شوهر می باشد : رسول اکرم (ص) می فرمایند : « هر زنی که در خانة شوهر به منظور خدمت چیزی را جابجا کند ، خدا به او نظر رحمت می کند وکسیکه مورد عنایت حق قرار گرفت از عذاب در امان است .3 ­­­­­ــ برای شوهرزینت و آرایش کند زینت کردن ، یکی از وظایف لازم و ارزندة زن می باشد .اسلام در تمامی شئون زندگی برای زن برنامه های دلسوزانه طرح کرده است و در این زمینه هم برای حفظ مرز انسانی زن ، زینت وآرایش اورا فقط در خانه و برای شوهر قرار داده و از اینکه زن برای غیر از شوهر خود زینت و آرایش نماید سخت جلو گیری کرده است . ــ وظیفة دیگر زن این است که بدون اجازه و اطلاع شوهر در مال او دخالت نکند ، زیرا این عمل نسبت به مرد خیانت است و اینگونه خیانتها مانند موریانه رشته های صفا و صمیمیت و اطمینان و آرامش خانواده را نابودمیکند . رسول خدا (ص) می فرمایند : « زن نباید بدون اجازه ، مال شوهر را به کسی بدهد ، اگر چنین کند گناهش مال زن است وثوابش مال شوهر »1 ــ یکسری وظایف وحقوقی مرد بر عهدة زن دارد که زن باید آنهاراانجام دهد که از بحث ما خارج است . آری این بود برنامه های حقوقی اسلام پیرامون وظایف زن ، اسلام با این برنامه ها وبیان مسؤ لیتها برای زن مقام مقتدری در نظر گرفته است تا در کنار مرد زندگی آرام وسعادتمندانه داشته باشد . 1 ـ سفینه البحار ج2ص686 2 ـ همان 3 ـ حقوق والدین ص 8 و10و 11 4 ـ همان 5 ـ همان 1 ـ اصول کافی ، ج3 1 ـ جوان ج1 ص 35 ، اصول کافی ج 6 ص 47 1 ـ گفتار فلسفی جوان ج 1 ص 460و462 1 ـ سفینه البحار ج 1 ص 68 2 ـ تفسیر منهج ج 9 ص 341 3 ـ تفسیر المیزان ج 19 ص 341 1 ـ تفسیر المیزان ج19 ص341 2 ـ آیین زندگی ص 170 1 ـ سفینه البحار ج 2 ص 168 1 ـ جامع السادات ج2ص141 2 ـ وسایل ابواب مقدمات تجارت باب 23 3 ـ وسائل ابواب مقدمات نکاح ص120 1 ـ وسائل ج7ص16 2 ـ وسائل الشیعه ج7 ص183 3 ـ لزواج فی الاسلام ص 196 –918 1 ـ نکاح مستدرک باب 73 ج4 2 ـ وسایل ج7 ص117 1 ـ وسائل ج7ص 116ـ125 ) 2 ـ نکاح مستدرک باب 6 ج 12 3 ـ وسایل ج6 ص175 1 ـ وسائل ج7 ص112