نوشته آیه الله الشیخ محمدابراهیم جناتی مجمع الشهیدالصدر قم 582 صفحه 1369.
تدریس فقه مقارن و تبیین ادله و نقد فتاوای فقهای مذاهب در حوزه های علمیه سابقه دیرینه دارد. شیخ الطائفه (ره ) در حوزه درس خود به تطبیق و مقایسه آراء و نظریات فقهاء مذاهب می پرداخته است که ثمره آن کتاب[ الخلاف] می باشد. علامه حلی (ره ) نیز همین شیوه را داشته است کتاب تذکره الفقهاء منتهی المطالب شاهد براین مدعاست . شهید ثانی (ره ) در بعلبک لبنان و علامه بحرالعلوم در مکه مکرمه با توجه به آراء مذاهب پنجگانه : شیعه مالکی حنفی شافعی و حنبلی فقه را تدریس می کرده اند. (قصص العلماء.259این روش زمانی متروک مانده مانده بود تااین که مرحوم آیه الله بروجردی آن رااحیا نمود و پس از ایشان شاگردان وی و برخی علماء دیگر براین شیوه مشی کردند.
کمترین بهره ای که از طرح فقه و مسائل آن به شیوه مقایسه ای می توان برد روشن شدن دیدگاههای فقهای مذاهب مختلف مایه های علمی تطور و تکامل مباحث دست یابی به وحدت از راه شناخت دیدگاههای مشترک و زدودن کینه ها و تعصبهای نابجا در بین اهل مذاهب است .
مولف محترم کتاب خویش را با مقدمه ای کوتاه درباره فقه مقارن جایگاه واهمیت آن آغاز نموده و سپس براساس متون فقهی بحث را دنبال کرده است .این جلداز کتاب الطهاره شروع و با مباحث کتاب الحج پایان پذیرفته است . کتاب مذکور داری سه بخش اساسی است :
1. بخش عبادات .
2. بخش احوال شخصیه .
3. بخش معاملات .
از ویژگیهای این اثر نقل اقوال مذاهب مختلف از متون و منابع اصلی آنان است .
علاوه براین تنها به آراء فقهای مشهوراکتفا نکرده بلکه به آراء و نظرات فقهای مذاهب غیرمشهور نیز پرداخته است مانند: سفیان ثوری حسن بصری داوودبن علی الاصفهانی و...
مولف دانشمند این متن را برای مرحله سطح تهیه و تنظیم کرده است از این روی به اجمال به آراء و مستندات پرداخته است.
این اثر نفیس برای طلاب علوم اسلامی و دانشجویان رشته حقوق و پژوهشگران مرجع خوب و مفیداست .
- ۹۰/۰۷/۱۸