ضرورت آگاهی زنان از وکالت در طلاق

سعى در برپایى جوامع دموکراتیک و اعمال قواعد حقوق بشر در اقصى نقاط جهان بر ضرورت هرچه بیشتر آگاهى افراد جوامع از حقوق و تکالیف خود مى افزاید. پربیراه نیست اگر بگوییم آگاهى زنان جامعه ما از حقوقشان به عنوان قشرى که کمتر به آنها پرداخته شده نقش بسزایى در تحقق چنین آرمانى (جامعه توسعه یافته) داشته و خواهد داشت. موضوع این مقاله در باب مسئله طلاق است. به راستى زنان جامعه ما تا چه میزان از قواعد حاکم بر طلاق آگاهند؟ طلاق در معناى «زوال قید» یکى از موجبات انحلال ازدواج است. گاهى از طلاق در مقام آخرین راه حل ممکن گریزى نیست.

مهریه‌های نامتعارف

ازدواج به عنوان یکی از سنت‌های خدایی است که از روزگاران قدیم در بین جوامع بشری وجود داشته و مورد توجه بوده است. یکی از موضوعاتی که در امر ازدواج مطرح می‌شود مهریه است. با توجه به اعتبار خاص که به این موضوع در امر ازدواج مطرح می‌شود مهریه است. با توجه به اعتبار خاص که به این موضوع یعنی ازدواج وجود دارد همه بر این اعتقادند که نکاح به عنوان یک عقد با شرایط خاص و به عنوان یک عقد غیرمالی است ولی با توجه به شرایط فعلی و وضعیتی که در باب نکاح و وجود مهریه‌های نامتعارف در میان خانواده‌ها مطرح شده، تفکر آدمی را به این اعتقاد گرایش می‌دهد که نکاح را به عنوان یکی از عقود مالی و معوض این سخن بدان علت است که هنگامی که امر ازدواج و تشکیل زندگی مطرح می‌شود، اولین نکته که مورد توجه است، مهریه و آن هم با ارقام خاص و حیرت‌آور است

آیین نامه نحوه اجرای احکام قصاص‌،رجم‌، قتل‌، صلب‌،

اعدام و شلاق موضوع ماده 293 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفریفصل اول - نحوه اجرای احکامی که منجر به سلب حیات انسانی می شود . مبحث اولشرایط اجراماده 1 - دادگاه بدوی صادر کننده حکم موظف است پس از قطعیت حکم و ابلاغ آن حسب مورد به محکوم علیه یا وکیل وی ، رونوشتی از حکم قطعی را طی نامه ای که متضمن تصریحات لازم باشد به همراه اسناد مربوط برای اجرای به مرجع قضایی مجری حکم ارسال کند . تبصره - منظور از مرجع قضایی مجری حکم واحد اجرای احکام کیفری است که تحت نظر دادستان یا معاون وی می باشد و در حوزه هایی که تا کنون دادسرا تشکیل نگردیده تحت نظر رییس حوزه قضایی یا معاون وی است . ماده 2 - حکم قصاص نفس پس از احراز قطعیت آن توسط دادگاه بدوی صادر کننده رأی و نیز طی مرحله استیذان از ولی امر مسلمین و تنفیذ آن از سوی رییس قوه قضاییه ، با اذن ولی دم یا اولیاء دم به موقع اجراء گذاشته خواهد شد .

استصحاب منعکس

استصحاب موضوع بسیط ( استصحاب شئ واحدِ بسیط ) استصحاب موضوع بسیط از اقسام استصحاب موضوعى است و آن استصحابى است که مستصحب آن امرى واحد و بسیط(بدون جزء)باشد, مثل استصحاب عدالت زید. در کتاب " دروس فى علم الاصول " آمده است: " اذا کان الموضوع للحکم الشرعى بسیطا و تمت فیه ارکان الاستصحاب جرى استصحابه بلا اشکال "(1). در اعتبار استصحاب موضوع بسیط, هرگاه ارکان استصحاب وجود داشته باشد اشکالى نیست و مورد اتفاق اصولى ها است .

استصحاب قهقری

(استصحاب مقلوب) ( استصحاب شئ مشکوک در زمان سابق و متیقن در زمان لاحق ) استصحاب قهقرى استصحابى است که مشکوک آن در زمان سابق و متیقن آن در زمان لاحق باشد; بر خلاف استصحاب مصطلح که مشکوک آن لاحق و متیقن آن سابق است , مثل آن که یقین باشد الفاظ صلاة و صوم در زمان و زبان امام باقر(ع)و امام صادق(ع), در عبادات خاص حقیقت بوده اند, ولى شک مى کنیم آیا در زمان و زبان پیامبر(ص) هم در همین معنا حقیقت بوده اند یا در معناى لغوى ؟ ملاحظه مى شود که زمان متیقن, متأخر از زمان مشکوک است . و مانند این که یقین به عدالت زید در روز جمعه باشد, سپس به عدالتش در روز پنج شنبه شک شود, در این هنگام چنان چه با اجراى استصحاب , عدالت او در روز پنج شنبه ثابت گردد, استصحاب قهقرایى صورت گرفته است .

مجازات قتل در نتیجه تیر اندازی چیست ؟

آیا بین بند ب ماده 206 قانون مجازات اسلامی در باب قتل عمدی و مادی 296 قانون مجازات اسلامی در باب قتل خطئی تعارض وجود دارد؟ در مورد قتل با تیر اندازی زمانی مسئله ای بوجود آید که ممکن است برای قاضی دادگاه و یا وکیل پرونده در برداشت صحیح از این قتل و تطبیق آن با ماده مربوطه در قانون مجازات مشکلاتی فراهم گردد چه بموجب ماده 204 قتل نفس به سه نوع شناخته شده است : عمد _ شبه عمد _ خطا

ممنوعیت شکنجه در شریعت اسلام (فقه)

مقدمهممنوعیت شکنجه یکی از مهمترین هنجارهای مقبول و به رسمیت شناخته شده در جامعه بین­الملل می­باشد که با پیدایش و شکل‌گیری نظام مدرن حقوق بشری در اسناد مدون مورد تأیید قرار گرفته و ابزارهایی جهت حمایت از افراد در مقابل این اقدام ضد بشری (شکنجه) تدارک دیده شده است. بررسی این مسأله که موضع شریعت اسلامی در قبال شکنجه چیست و رویکرد (به­طور خاص فقه شیعی) در قبال این موضوع چگونه تبیین می­گردد به عنوان یکی از مسائل مهم در عرصه بین­المللی و ملی محسوب می­شود که دارای آثار علمی و عملی فراوانی بوده و لذا باید به گونه­ای جدی مورد توجه قرار گرفته و ابعاد مختلف و مسائل گوناگون مرتبط با این موضوع نیز به طور دقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. آنچه در این مختصر ارایه می­شود، صرفاً اشاره­ای کوتاه و گذرا به این مسأله از منظر فقهی است.

الزام شوهر به طلاق وشرط طلاق

قانون مدنی شوهر را ملزم میکند واحدی را که تحت ریاست اوست و به نام خانواده نامیده میشود از لحاظ مالی اداره کند و نفقه بدهد. تخلف از این وظیفه به موجب ماده 214 قانون جزا موضوع جرم (ترک انفاق) شناخته شده است، ضمانت اجرای حقوقی این تخلف نیز در ماده 1129 قانون مدنی ذکر و ترتیبی داده شده است که زن مطلقه شود. بدیهی است تشریفات قانونی اعمال این حق که باید رعایت شود( و غالباً خیلی طولانی است) این است که بدوأ زن مطالبه انفاق را از شوهر بناید و بعد از این که در مرحله اجرا عدم امکان اجرائی حکم مسلم شده مجدداً از دادگاه الزام به طلاق را درخواست نماید. ماده 1119 قانون مدنی پیش بینی دیگری کرده است که طرفین میتوانند ضمن عقد لازم ضمن ازدواج یا مقارن یا بعد از آن شروطی کنند و منجمله اینکه اگر مدت معینی شوهر ترک انفاق نماید زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که خود را مطلقه سازد عین همین ماده با دو تفاوت مختصر در ماده 4 قانون ازدواج تکرار شده است( یکی از تفاوتها در این مورد این است که مرد زن دیگری بگیرد که چون این امر به عنوان مثال ذکر شده است بر این تفاوت اثر فضئی مترتب نمیشود اما اختلاف مهمتر که در آن بحث خواهیم کرد احافه شدن لغت به این است در ماده 4 قانون ازدواج).

مسائل روز احکام زنان (2)

اگر زیبایی زن به مویش هست زیبایی مرد هم به مو است پس چرا زنان بایدمراعات حجاب نمایند ؟ حقیقت این است که قیاس کردن زیباییهای زن با مرد از نظر منطقی کار صحیحی نیست چرا که :اولا : همه زیبایی زن و مرد تنها به موهایشان نیست ثانیا : تفاوت بسیاری بین زن و مرد وجود دارد که چندان نیازی به توضیح ندارد . ثالثا : پوشاندن موی زن مصالح فراوانی دارد که چنین مصالحی در مردان نیست، چون به طور غریزی مردان هستند که در طلب زنان هستند و این پوشش علاوه بر مصونیت بخشیدن به زنان انگیزه مردان را نیز فزونتر میسازد. به ادامه مطلب مراجعه کنید!

اثبات زوجیت

یکی از دعاوی قابل طرح در محاکم، دعوای زوجیت است که توسط یکی از زوجین احتمالی علیه دیگری طرح می گردد. بدلیل بعضاً خصوصیات ویژه ای که این دعوی دارد، مقاله مستقلی را بدان اختصاص داده و دلایل احتمالی برای اثبات این دعوی را به بررسی می گیریم.اصولاً هر کس مدعی حقی بر دیگری است، باید ادعای خود را ثابت کند و این معنا مفاد روایات متعدد از معصومین بدین مضمون که “البینه علی المدعی و الیمین علی من انکر”[۱]بوده و ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی از این قاعده کلی بر گرفته شده و ۱۹۷ قانون آدم جدید نیز بر آن دلالت دارد.

نگاهی به تاریخچه حقوق بشر

ارتباطات، اطلاع­ رسانی، بازاریابی در دنیای امروز سعی همه بر این است که دهکده ای جهانی به وجود آورند، البته چگونه و چطور؟! این آرزوی تمام انسانهاست و این موضوع را می توان سرآغاز باب خداشناسی دانست. البته اینجانب در این خصوص نه با حروف و نه با اعداد بلکه با فطرت به این مسأله نگاه می کنم که مواردی از جمله محبت، دوستی و دیگر کمالات انسانی است که همگان به این امر توجه خاص دارند، بدون اینکه حتی به فطرت خود توجهی داشته باشند که این ندای ارتباط از کجاست؟! اگر بیشتر دقت کنیم می بینیم که این ارتباط در تمام آفرینش و در تمام مخلوقات خداوند مشاهده می شود، ارتباط با خدا به راحتی تمام این ارتباطات را میسر می سازد.

فقه و مساله قانون

بى‏تردید در هر جامعه داراى حکومت، قانون از جمله نیازهاى اولیه است و امر قانونگذارى از کار کردهاى اولى هر حکومتى است. جامعه اسلامى نیز از این قاعده مستثنا نیست و از آن‏جا که در چنین جامعه‏اى، شریعت اسلامى مبناى رفتار فردى و جمعى است طبیعتا قانون نیز بر احکام و مقررات دینى قرار دارد. در میان علوم دینى، علم فقه متکفل بیان شریعت است و با این که معمولا افعال مکلفین را موضوع این علم در نظر گرفته‏اند، اما به نظرمى‏رسد کلیه احکام و مقرراتى که در شریعت آمده است متعلق معرفت فقهى است. (1)

روش تحقیق در فقه اسلامی «بحثی در ادله»

برای تحقیق در علوم، روش تحقیق مشخصی وجود دارد که براساس اصول و قوانین موضوعه‌ی آن می‌توان پیرامون مسائل علمی پژوهش کنیم، مثلا، منطق روش و مدخلی است برای ورود به مسائل فلسفه، و علم اصول نسبت به فقه چون منطق نسبت به سایر علوم فلسفی است. و از این رو علم اصول را منطق فقه و منطق استنباط نامیده‌اند و در این منطق فقه و استنباط، نوعی خاصی از اندیشیدن درست را فرا می‌گیریم که ما را برای استنباط، حکم شرعی یاری می‌کند.

نکاتی پیرامون استحسان-قسمت دوم

از بررسی مقالاتی که پیرامون استحسان نوشته شده نکات مهمی بصورت پراکنده بدست می آید. 1 _ با اینکه ابو حنیفه و مالک ابن انس امام مذهب حنفی و مالکی صاحب نظریه استحسان بوده اند و در فتاوای خود بکرات به آن استناد کرده اند با این همه آن را بصورت یک قاعده بیان نکرده و حدود و شرط آن را روشن ننموده اند و این امر باعث این تو هم شده که استحسان صرفا استحسان صرفا یک عقیده شخصی یا نظری ای بی دلیل و یارایی از روی هوی و هوس است ولی شاگردان و پیروان این دو با توجه به اینکه مقام علمی و زهد و تقوای این دو امام بزرگ سنت و جماعت مانع تحقق این تو هم است با دقت در موارد استحسان کوشیده اند که برای آن ضوابط و قواعدی پیدا کنند و حدود قیود آن را روشن کنند و هر کدام بنحوی نظر استاد و پیشوای خود را بیان کرده اند .

قاعده استحسان

یکی از قواعد حقوق اسلامی که در مذاهب و مکاتب مختلف مورد اختلاف قرار گرفته قاعده استحسان است مذهب حنفی و مالکی و حنبلی آن را قبول دارند و حجت می دانند ولی مذهب شافعی و ظاهری آن را باطل می دانند در مذهب امامیه نیز استحسان را حجت نمی شمارند و بکار بستن آن را حرام می دانند , بنظر می رسد اگر پیرامون چنین قاعده ای که بین مذاهب اسلامی مورد اختلاف واقع شده مطالعه ای شود گوشه ای از حقوق اسلامی روشن شود بیفایده نخواهد بود بخصوص که این قاعده در کتب امامیه کمتر مورد بررسی قرار گرفته از نظر حقوقی نیز مساله قابل بررسی است در پایان بحث خواهیم دید که این قاعده در حقوق عرفی هم می تواند اعمال شود یا خیر ؟ مطالبی که در این مقاله خواهد آمد بترتیب زیر است:

فریب در ازدواج

امروزه آسیب های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی سلامت جامعه را تهدید می کند. هزینه این تهدیدات، هر دو جنس زن و مرد را شامل می شود، ولی گاه یکی از این دو جنس بیشتر در معرض خطر قرار می گیرد. از جمله این آسیب ها می توان به رواج فریب یا تدلیس در روابط افراد با یکدیگر و در امر مهم ازدواج اشاره نمود. عدم صداقت هنگام انتخاب همسر که منجر به فریب طرف مقابل در ازدواج می شود، آثار و پیامدهای حقوقی ویژه ای دارد که با عنوان قانون «تخلف از شرط صفت» در قانون مدنی مطرح است.ماده 1128 ق.م بیان می دارد: «هر گاه در یکی از طرفین صفت شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده، برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود، خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبایناً بر آن واقع شده باشد».از آنجا که متأسفانه تدلیس در ازدواج از جانب دختران رو به افزایش است و نیز دختران ساده دل و زودباور، در تدلیس خواستگاران خویش به شدت آسیب پذیر هستند، آشنایی با قوانین مربوطه و تحلیل آن، ضروری می نماید.

نکاتی درباره اعدام در ملاءعام

اجرای حکم اعدام علنی با حضور تماشاچی دیگربار این مساله را قابل طرح کرد که آیا مضرات و اشکالات این نحوه اجرای حکم بیشتر است یا منافع آن. طرفداران اجرای علنی اینگونه احکام بر این اعتقاد هستند که دیدن این مناظر باعث عبرت سایرین و جلوگیری از تکرار جرم خواهد شد. این عقیده منحصر به اجرای حکم اعدام نیست بلکه در مورد شلاق زدن محکوم علیه نیز بعضی همین اعتقاد را دارند. در این یادداشت به طور اجمالی به بررسی و ارزیابی نظرات موافق و مخالف در این مورد می‌پردازیم؛یک: تنها موردی که در قانون به اجرای حکم در حضور مردم اشاره شده، اجرای حکم رجم است در ماده 101 قانون مجازات اسلامی که در این ماده نیز از لفظ "مناسب است" استفاده شده است که حکایت از وجوب یا لزوم ندارد. البته در ماده 107 حضور شهود را در اجرای اینگونه مجازات لازم دانسته‌اند اما در عین حال تصریح شده عدم حضور ایشان مانع از اجرای حکم نیست. منظور از شهود، گواهانی هستند که حکم رجم بر مبنای شهادت ایشان صادر شده باشد. از آنجا که اثبات جرم زنای محصنه به نوعی معلق به محال است، چنین حالتی در عمل مصداق پیدا نمی‌کند.

احکام و مسائل روز در باب حجاب زنان(1)

در نماز خانم ها باید بدنشون پوشیده باشه حتی اگر در جایی باشند که مرد نامحرم نباشه و اون خانم را نبینهو مقدار پوشش: تمام بدن باید پوشیده باشه به جز: 1- گردی صورت که در وضو شسته می شود 2- مچ دست ها 3- پاها تا مچبرای اینکه یقین شود مقدار لازم را پوشیده است بهتر است کمی بیشتر پوشیده شود.در قرائت حمد و سوره خانم ها باید در نماز نماز ظهر و عصر همانند آقایان آهسته بخوانند و در نماز صبح و مغرب و عشاء که آقایان بلند می خوانند خانم ها می توانند به میل خود آهسته یا بلند بخوانند ولی اگر نامحرم صدای آنان را می شنود لازم است آهسته بخوانندخانم ها نمی توانند در معرض دید نامحرمان وضو بگیرند مثلا در پارک یا هرجای دیگری که محوطه باز است و آقایان این خانم را می بینند این خانم در آنجا وضو بگیرد مرتکب گناه شده است بلکه اگر آب در جای دیگری هست که نامحرم نمی بیند مثل سرویس های بانوان اگر جلوی چشم نامحرم وضو بگیرد معصیت خداوند متعال را کرده است ولی اگر در جای دیگری آب نباشد این خانم باید تیمم کند و نمی تواند جلوی چشم نامحرم وضو بگیرد.