وب سایت تخصصی حقوق

پیوندها

۱۰۹ مطلب با موضوع «حقوق خانواده» ثبت شده است

  • ۰
  • ۰

ازدواج و فقر

یکی از دغدغه های مهم هر جوانی هنگام ازدواج بحث وسع مالی و خرج و مخارج زندگی است تا آنجایی که بسیاری از ان ها به خاطر ترس از فقر و بدهکاری ازدواج را یا به تاخیر می اندازند و یا کلا خط قرمزی به دور آن میکشند .روایت صحیح و مورد اطمینانی که در این بخش آورده ایم با نگاه به همین مساله از زبان مبارک رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و اله و سلم صادر شده و به ما رسیده است؟حضرت کسانی که به خاطر ترس از فقر ازدواج را ترک میکنند توبیخ میکند و به آنها یاد اوری میکند:که آیا به خداوند اطمینان ندارید و به وعده ای که داده است بد گمانید ؟ آیا خداوند که در قران ترغیب به ازدواج کرده و فرموده ( ازدواج کنید و اگر فقیر بودید بدانید خداوند شمارا غنی و بی نیاز میکند) دروغ میگوید ؟بهتر بگوییم آیا خداوند از نظر مالی ضعیف است که نتواند یک بنده ناچیز که به خاطر اطاعت او و دوری از گناه و در نتیجه رسیدن به خداوند قصد ازدواج کرده او را تنها بگذارد و در فقر و نداری رها کند ؟ 
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
امر مقدس ازدواج بر تحقق اهدافی استوار گردیده است که عدم تحقق، آن نافی حکمت ازدواج است. یکی از مهمترین این اهداف، برآورده شدن نیاز جنسی زوجین است.   این نیاز یک حق دو طرفه است که برای زن وشوهر ـ هر دو ـ ایجاد تکلیف می نماید. مطابق ماده 1103 قانون مدنی؛ «زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگر می باشند.»    بنابر عرف جامعه، یکی از مصادیق حسن معاشرت، برآوردن نیاز جنسی همسر است. ضمن آنکه در بند 29 «منشور حقوق و مسؤولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی ایران» (مصوب 31/6/1383 شورای عالی انقلاب فرهنگی) ـ که به عنوان قانون لازم الاجراء در کشور مطرح می‌باشد- در بیان حقوق زنان در جمهوری اسلامی ایران، چنین اعلام شده است: « حق و مسؤولیت تأمین، تخصیص، طهارت و سلامت در ارتباط جنسی با همسر قانونی و حق اعتراض قانونی در صورت نقض آنها». به این ترتیب برآورده شدن نیاز جنسی در زندگی مشترک، از حقوق و تکالیف زن و شوهر تلقی گردیده و از مصادیق حسن معاشرت محسوب می‌شود و در صورت عدم توجه به آن، هدف ازدواج به مخاطره می‌افتد.   برروی ادامه مطلب کلیک کنید
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
در گذشته اکثر خواستگاری هایی که به ازدواج منجر می شد با واسطه گری فردی بود که در اصطلاح آن را معرف می نامیدند و در بیشتر موارد دختر و پسر در جلسه اول آشنایی برای نخستین بار یکدیگر را ملاقات می کردند و پس از آن با نظارت والدین، مراحل آشنایی با ضوابط خاصی انجام می گرفت... اما این روزها بسیاری از ازدواج های نسل جوان محصول آشنایی قبل از ازدواج است و خیلی ها این آشنایی ها را ملاکی برای انتخاب همسر قرار می دهند. حالا این سوال مطرح می شود که اصلا آشنایی قبل از ازدواج خوب است یا بد؟ دکتر فرهاد فراهانی، روان پزشک و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی به این سوال پاسخ می دهد. ▪ آقای دکتر! آشنایی دختر و پسر قبل از ازدواج خوب است یا بد؟
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

تاریخچه مهریه

مى‏گویند در ادوار ماقبل تاریخ که بشر به حال توحش مى‏زیسته و زندگى شکل قبیله‏اى داشته،به علل نامعلومى ازدواج با همخون جایز شمرده نمى‏شده است. جوانان قبیله که خواستار ازدواج بوده‏اند،ناچار بوده‏اند از قبیله دیگر براى خود همسر و معشوقه انتخاب کنند.از این رو براى انتخاب همسر به میان قبایل دیگر مى‏رفته‏اند.در آن دوره‏ها مرد به نقش خویش در تولید فرزند واقف نبوده است;یعنى نمى‏دانسته که آمیزش او با زن در تولید فرزند مؤثر است.فرزندان را به عنوان فرزند همسر خود مى‏شناخته نه به عنوان فرزندان خود.با اینکه شباهت فرزندان را با خود احساس مى‏کرده نمى‏توانسته علت این شباهت را بفهمد.قهرا فرزندان نیز خود را فرزند زن مى‏دانسته‏اند نه فرزند مرد،و نسب از طریق مادران شناخته مى‏شد نه از طریق پدران. مردان موجودات عقیم و نازا به حساب مى‏آمده‏اند و پس از ازدواج به عنوان یک طفیلى-که زن فقط به رفاقت‏با او و به نیروى بدنى او نیازمند است-در میان قبیله زن بسر مى‏برده است.این دوره را دوره‏«مادر شاهى‏»نامیده‏اند دیرى نپایید که مرد به نقش خویش در تولید فرزند واقف شد و خود را صاحب اصلى فرزند شناخت.از این وقت زن را تابع خود ساخت و ریاست‏خانواده را به عهده گرفت و به اصطلاح دوره‏«پدر شاهى‏»آغاز شد
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ایده های اشتباه در ازدواج 1- ازدواج به دلیل دوری از خانواده و پدر و مادر: وقتی وضعیت در خانه‌ی پدری، شوم و اندوه‌بار باشد، ازدواج یک راه گریز محسوب می‌شود. تعجبی ندارد که خیلی‌ها این راه گریز را انتخاب می‌کنند؛ اما به‌طور معمول، این مسیری است که شما را از چاله درآورده و به چاه می‌اندازد. یکی دو سال دیگر در خانه‌ی پدر و مادر ماندن، بهتر از آن است که با نخستین پیشنهاد ازدواج، تن به تاهل دهید، چون آن‌وقت ممکن است شریک زندگی‌تان تا آخر عمر سبب رنجش و آزار شما گردد.   2-  ازدواج به دلیل نگرش یک جانبه‌ی پدر و مادر شما به شخص مورد نظر: البته جای تعجب دارد که پدر و مادر شما به‌طور واقعی، همسر آینده‌ی شما را دوست بدارند؛ اما دوست داشتن این فرد از سوی آنان، دلیل کافی برای مدنظر قرار دادن ازدواج با آن فرد نیست. سال‌های آینده، زمانی که (بعد از 120 سال ) از میان شما رفتند، شما کماکان باید اسیر فرد رویاهای آنان باشید؛ فردی که شاید مرد یا زن رویاهای شما نباشد.   3- ازدواج فقط به دلیل پول و ثروت: اگر شما شیفته‌ی فردی هستید که ثروتمند است و فقط به همین دلیل حاضرید با او ازدواج کنید و به دیگر ابعاد توجه نمی‌کنید، این ملاک مناسبی نمی‌باشد.ایده‌ی ازدواج کردن با یک فرد، بدون توجه به احساس و عاطفه‌ی قلبی و فقط از روی نگاه مادی گرایانه، به‌طور یقین، عقلانی نیست و اشتباه می‌باشد.   4- ازدواج به دلیل ترحم و دل‌سوزی به یک فرد: گاهی انگیزه‌ی فرد برای ازدواج، نجات دادن شخص مقابل از تنهایی، فشارهای زندگی، مشکل‌های اقتصادی و اجتماعی و دلیل‌های دیگر است.  برای نمونه، دختری که به پسری وابستگی شدید دارد، مسوولیت زندگی او از جمله کار، مسکن و مسائل مادی را می‌پذیرد. چنین انگیزه‌هایی بعد از مدتی کوتاه، رو به خاموشی می‌رود و در نهایت، زندگی مشترک را با بحران مواجه می‌سازد.   5- ازدواج به دلیل خو گرفتن به ارتباط در طی زمان طولانی: هنگامی که دو نفر پس از آشنایی، تصمیم به ازدواج با یکدیگر می‌گیرند، اشکالی ندارد؛ اما موقعی اجبار به دلیل «عادت محض» خطرناک می‌شود که دو نفر که با هم ازدواج کرده‌اند و بعد، از یکدیگر طلاق گرفته و به هم عادت کرده‌اند، تصمیم بگیرند دوباره شانس خود را امتحان کنند؛ مطمئن باشید هرگاه بار نخست، کارساز نبوده باشد، بار دوم نیز، کارساز نخواهد بود.   6- فردی که برای رسیدن به شما از همسرش جدا می‌شود: به‌طور معمول، این‌گونه ازدواج‌ها، زیاد دوام نخواهد آورد و پایه‌ای برای یک رابطه‌ی درازمدت نخواهد بود. فردی که به خاطر شخصی حاضر است به همسر یا نامزد خود خیانت کند، به‌طور مسلم رابطه‌ی آنان، استحکامی نخواهد داشت؛ زیرا کسی که توسط شما به فرد دیگری خیانت کرده، روزی نیز به خود شما خیانت خواهد کرد.   7- ازدواج، ابزاری برای دست‌یابی به خواسته‌های دیگر: گاهی انگیزه‌ی‌ اصلی در تشکیل زندگی مشترک، عشق به فرد مقابل و نیاز روان‌شناختی به زیستن با فرد مقابل نیست؛ بلکه او وسیله‌ای برای رسیدن به هدف‌های دیگر می‌شود. برای نمونه، خانمی که دوست دارد در خارج از کشور زندگی کند، ممکن است با پیشنهاد فردی جهت ادامه‌ی زندگی مشترک در خارج با او ازدواج کند؛ ولی مسائل فرهنگی، استرس‌های متعددی را به دنبال داشته است؛ بنابراین گاهی ازدواج به خاطر ترس از تنهایی، از دست دادن زیبایی، از دست دادن پدر و مادر، کاهش شور زندگی و ... صورت می‌گیرد. در چنین فضایی، امکان سازگاری با مشکل‌های زندگی، ضعیف بوده و در نهایت، ضریب ریسک این ازدواج‌ها، بالا می‌باشد.   8- ازدواج به دلیل عشق سطحی و زودگذر: گاهی دو نفر، چنان علاقه‌ای به یکدیگر پیدا می‌کنند که گمان می‌برند به راستی، عاشق هم هستند. وقتی هیجان با سرعت چشمگیری در رابطه‌ها پیش برود، شناخت یکدیگر به روال عادی و تدریجی خود، پیش نمی‌رود؛ زیرا وقت کافی برای این امر وجود نداشته است.صراحت، صداقت و اعتمادی که لازمه‌ی یک رابطه‌ی محکم است، احتیاج به زمان دارد. یک آشنایی سریع، هر چه‌قدر هم که هیجان‌آور باشد، تنها یک صمیمیت ظاهری به بار می‌آورد که به آسانی با نزدیکی و صمیمیت واقعی، اشتباه می‌شود. به همین دلیل، ازدواج‌هایی که در کوتاه‌مدت اتفاق می‌افتند، ممکن است خطرهایی را به دنبال خواهند داشت.   9- ازدواج فقط به دلیل پدر و مادر شدن: بدون شک، یکی از مهم‌ترین عامل‌های تحریک کننده برای ازدواج، این است که فرد، خود را پدر یا مادر ببیند و دوست داشته باشد که صاحب فرزندی شود؛ اما آیا به این موضوع آگاهی دارید که قادر هستید از لحاظ تربیتی، عاطفی، اخلاقی و مادی، شرایطی را برای هرچه بهتر تربیت شدن فرزندتان فراهم کنید؟ بی‌شک روزگار سپری می‌شود؛ بچه‌ها بزرگ می‌شوند؛ ازدواج می‌کنند و به دنبال زندگی خویش می‌روند.آنگاه است که احساس می‌کنید باز شما هستید و تنهایی. پس فردی را انتخاب کنید که فقط در فکر این نباشید که با او صاحب فرزند شوید؛ بلکه شخصی باشد که در تمام مراحل زندگی، پا به پای شما، گام بردارد و مونس و همدم واقعی‌تان باشد.   10- ازدواج فقط به دلیل پایان دادن به دوران نامزدی: دوران نامزدی دست‌کم، شرایطی را برای آگاهی زوجین از هم فراهم می‌آورد. تعدادی از افراد در این دوران، متوجه تفاوت‌های بسیاری بین خود و فرد مقابل می‌شوند یا در این دوران، متوجه ناراحتی و یا مبتلا بودن فرد به یک اختلال روانی یا وابستگی او به مواد مخدر می‌شوند؛ اما با وجود آگاهی به این مسائل، بنا به دلیل‌های فرهنگی از جمله اینکه به هم خوردن نامزدی را مساوی با بی‌آبرویی و از دست دادن حیثیت خود، قلمداد می‌کنند، تن به ازدواج می‌دهند.  چنین تجربه‌هایی در زندگی مشترک، بسیار بحران‌زا بوده و احتمال جدایی آنان قابل پیش‌بینی است.   11- ازدواج فقط به دلیل زیبایی ظاهری: اهمیت جذابیت جسمانی، به عنوان یک عامل مهم در دوستی‌ها و مناسب‌های اجتماعی، غیرقابل انکار است. به نظر می‌رسد افرادی که جذابیت ظاهری دارند، رفتارهای پسندیده‌تر و ویژگی‌های شخصیتی زیباتری هم داشته باشند. به خاطر چنین تصوری، تعداد زیادی از دختران و پسران، مجذوب جذابیت جسمانی هم می‌شوند، زمانی که اهمیت این عامل در معیارهای افراد برای تشکیل زندگی مشترک، بدون توجه به عامل‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شخصیتی افراد لحاظ می‌شود، ضریب خطر‌پذیری چنین ازدواج‌هایی نیز به طور طبیعی، بالا خواهد رفت.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
حداقل مهریه باید به مقداری باشد که مالیت داشته باشد (ماده۱۰۸۷ق.م.) و در مورد حداکثر محدودیتی برای مهریه وجود ندارد اما اگر  اختیار تعیین مهریه به زن واگذار شود وی نمی تواند بیش از  مهر المثل تعیین نماید(ماده۱۰۹۰ق.م.).
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
پاسخ: هر چند در این مورد زن مستحق نفقه می باشد لکن چون در ماده ۶۴۵ق.م.ا. یکی از شرایط  جرم ترک انفاق تمکین قید شده لذا عمل مرد جرم نخواهد بود. رای وحدت رویه ۶۳۳- ۴۱/۲/۷۸ نیز باهمین استدلال این قضیه را فاقد وصف جزایی دانسته است.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
پاسخ:  اولا: با توجه ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی که برای مهریه دو شرط قرار داده: الف- مالیت داشتن ب- قابلیت تملک. نمی توان اعضای بدن که نه مالیت  داشته ونه قابل تملک می باشند را به عنوان مهریه قرار داد.  ثانیا : طبق ماده ۱۰۸۲ ق.م. زن حق هر گونه تصرفی در مهر را دارد حال آن که در مورد اعضای بدن زوج نمی توان این ماده را اجرا کرد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ممکن است زوجین بعد از چند سال زندگی مشترک ، بخواهند تغییراتی در « مهریه / صداق » به شرح زیر انجام دهند : ۱ ــ زوج ، بخواهد مبلغ مهریه را افزایش دهد . ۲ ــ زوج ، بخواهد ملک یا املاکی را به مهریه همسر خود ، اضافه نماید . ۳ ــ زوج ، بخواهد همزمان با درخواست کاهش مهریه از همسرش ، چیزهای دیگری را به وی بدهد . مثلا در ازای کاهش مهریه ، سند مالکیت خانه ، مغازه یا ماشینی را به نام وی بزند . ۴ ــ زوجه ، بخواهد مبلغ مهریه خود را ــ به هر دلیلی ــ کاهش دهد . ۵ ــ زوجه ، بخواهد در عوض معامله ای که با شوهرش می کند ، قسمتی از مهریه را کم کند . ۶ ــ زوجه ، بخواهد بخشی یا تمام مهریه خود را به زوج ببخشد . و… رجوع به دفتر اسناد رسمی در تمامی موارد بالا ، باید زوجین به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کرده و پس از تنظیم « اقرارنامه ثبتی » در زمینه های بالا ، نامه ای از آنجا برای دفترخانه رسمی ازدواج ــ که عقد خود را در آن مکان ثبت کرده اند ــ ببرند تا او مفاد نامه فوق را در « صفحه ملاحظات » عقدنامه آن ها ، ثبت کند .
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
چکیده: عدالت به عنوان یک قانون عام و اصل حاکم، چارچوبی قطعی برای همه ی احکام و قوانینی است که روابط و مناسبات اجتماعی را شکل می دهد. در شناخت مسائل زنان و تنظیم روابط عادلانه میان زن و مرد در بهره وری از موقعیت ها، نقش ها و امکانات مادی و معنوی جامعه و به ویژه در تنظیم روابط خانوادگی اصل عدل، یک مقیاس فراگیر و اساسی است. آن چه قرآن کریم در خصوص لزوم رعایت عدالت میان همسران به عنوان یک شرط، مورد تأکید قرار داده ، یک نمونه است. قرار گرفتن در موقعیت چند همسری و اصولاً ازدواج مجدد مشروط به روابط عادلانه شده است. این مقاله به بررسی شرط عدالت به عنوان یکی از شرایط اساسی در ازدواج مجدد، چگونگی احراز آن و نیز آثار و ضمانت اجرای فقدان عدالت در ازدواج مجدد از دیدگاه حقوق اسلام و ایران می پردازد. واژگان کلیدی:  ازدواج مجدد، تعدد زوجات، عدالت در ازدواج مجدد، .
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
بررسی مختصر به احکام اسلامی یک حقیقت بسیار مهمی را ثابت می کند وآنهم اینکه این دین آمده است تا بشر در سایه پایبندی به دستوراتش به سعادت وآرامش حقیقی دست پیدا کنند،وهیچ حکمی از احکام اسلامی به اینصورت نبوده که جانبداری فرد ویا گروه معینی بکند مثلا احکام خاص بانوان را مطرح کرده باشد واز آقایان غافل بماند و یا برعکس ، طرفین را به طور متساوی در نظر گرفته وحقوق یکدیگر را کاملا روشن ساخته تا در مسیر زندگی دچار اختلاف نشوند.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، حضانت به معنای پروردن و در اصطلاح عبارت است از نگهداری مادی و معنوی طفل توسط کسانی که قانون مقرر داشته است. نفقه در لغت به معنای هزینه، خرج، روزی و مایحتاج معاش آمده است؛ معنی اصطلاحی نفقه هم نزدیک به معنی لغوی آن و عبارت از چیزی است که برای گذراندن زندگی ، لازم و مورد نیاز است. خانواده از دیرباز، کانون اصلی تعاون بوده است که در آن به انسان آموزش داده می‌شود با دیگران همکاری کند و سرنوشت خویش را وابسته به آن ببیند. عاطفه خیرخواهی را خردمندان ستوده‌اند و قانونگذار نیز مصداق‌ آن را در زمره تکلیف آورده است؛ الزام در پرداخت نفقه یکی از آن موارد است که به موجب آن اعضای خانواده موظف شده‌اند تا در مواقع لزوم به یاری یکدیگر بشتابند. در حقوق مدنی ایران، نفقه در مورد همسر و خویشان و دارای سه مبنای شرعی آیات، روایات و اجماع است.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
خبرگزاری فارس: طبق ماده 1035 قانون مدنی، وعده ازدواج ایجاد عُلقه زوجیت نمی‌کند اگر چه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر شده پرداخته شده باشد. به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبری فارس «توانا»، خواستگاری عبارت از این است که از زنی تقاضای ازدواج کنند. خواستگاری عقد تلقی نمی‌شود و صرفاً یک نوع تقاضا برای امر ازدواج است و ضمانت اجرایی نیز ندارد و حتی اگر زن و مرد همدیگر را قبول کنند و به اصطلاح نامزد شوند. طلاق و ازدواج دو روی یک سکه‌اند؛ ازدواج در دیدگاه شرع و عرف به این معنا است که با یک عقد، مرد با اراده و اختیار همسر انتخاب می‌کند و زن خود را به همسری و زوجیّت در می‌آورد. طبق ماده 1035 قانون مدنی، وعده ازدواج ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند اگر چه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر شده پرداخته شده باشد، بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده می‌تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارتی کند. از طرفی وقتی قانوناً هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده می‌تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کند، چگونه می‌توان راجع به سالن عروسی یا مهریه متعهد باشند لذا این تعهد مرتبط با اصل عقد است و صرفاً در محدوده ماده فوق و ماده 1037 قانون مدنی قابل اعمال است. براساس ماده 1037 قانون مدنی، هریک از نامزدها می‌تواند در صورت به هم خوردن وصلت منظور هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده است، مطالبه کند. همچنین اگر عین هدایا موجود نباشد، مستحق قیمت هدایائی خواهد بود که عادتاً نگاه داشته می‌شود مگر اینکه هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
سعى در برپایى جوامع دموکراتیک و اعمال قواعد حقوق بشر در اقصى نقاط جهان بر ضرورت هرچه بیشتر آگاهى افراد جوامع از حقوق و تکالیف خود مى افزاید. پربیراه نیست اگر بگوییم آگاهى زنان جامعه ما از حقوقشان به عنوان قشرى که کمتر به آنها پرداخته شده نقش بسزایى در تحقق چنین آرمانى (جامعه توسعه یافته) داشته و خواهد داشت. موضوع این مقاله در باب مسئله طلاق است. به راستى زنان جامعه ما تا چه میزان از قواعد حاکم بر طلاق آگاهند؟ طلاق در معناى «زوال قید» یکى از موجبات انحلال ازدواج است. گاهى از طلاق در مقام آخرین راه حل ممکن گریزى نیست.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
ازدواج به عنوان یکی از سنت‌های خدایی است که از روزگاران قدیم در بین جوامع بشری وجود داشته و مورد توجه بوده است. یکی از موضوعاتی که در امر ازدواج مطرح می‌شود مهریه است. با توجه به اعتبار خاص که به این موضوع در امر ازدواج مطرح می‌شود مهریه است. با توجه به اعتبار خاص که به این موضوع یعنی ازدواج وجود دارد همه بر این اعتقادند که نکاح به عنوان یک عقد با شرایط خاص و به عنوان یک عقد غیرمالی است ولی با توجه به شرایط فعلی و وضعیتی که در باب نکاح و وجود مهریه‌های نامتعارف در میان خانواده‌ها مطرح شده، تفکر آدمی را به این اعتقاد گرایش می‌دهد که نکاح را به عنوان یکی از عقود مالی و معوض این سخن بدان علت است که هنگامی که امر ازدواج و تشکیل زندگی مطرح می‌شود، اولین نکته که مورد توجه است، مهریه و آن هم با ارقام خاص و حیرت‌آور است
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰
قانون مدنی شوهر را ملزم میکند واحدی را که تحت ریاست اوست و به نام خانواده نامیده میشود از لحاظ مالی اداره کند و نفقه بدهد. تخلف از این وظیفه به موجب ماده 214 قانون جزا موضوع جرم (ترک انفاق) شناخته شده است، ضمانت اجرای حقوقی این تخلف نیز در ماده 1129 قانون مدنی ذکر و ترتیبی داده شده است که زن مطلقه شود. بدیهی است تشریفات قانونی اعمال این حق که باید رعایت شود( و غالباً خیلی طولانی است) این است که بدوأ زن مطالبه انفاق را از شوهر بناید و بعد از این که در مرحله اجرا عدم امکان اجرائی حکم مسلم شده مجدداً از دادگاه الزام به طلاق را درخواست نماید. ماده 1119 قانون مدنی پیش بینی دیگری کرده است که طرفین میتوانند ضمن عقد لازم ضمن ازدواج یا مقارن یا بعد از آن شروطی کنند و منجمله اینکه اگر مدت معینی شوهر ترک انفاق نماید زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که خود را مطلقه سازد عین همین ماده با دو تفاوت مختصر در ماده 4 قانون ازدواج تکرار شده است( یکی از تفاوتها در این مورد این است که مرد زن دیگری بگیرد که چون این امر به عنوان مثال ذکر شده است بر این تفاوت اثر فضئی مترتب نمیشود اما اختلاف مهمتر که در آن بحث خواهیم کرد احافه شدن لغت به این است در ماده 4 قانون ازدواج).
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

اثبات زوجیت

یکی از دعاوی قابل طرح در محاکم، دعوای زوجیت است که توسط یکی از زوجین احتمالی علیه دیگری طرح می گردد. بدلیل بعضاً خصوصیات ویژه ای که این دعوی دارد، مقاله مستقلی را بدان اختصاص داده و دلایل احتمالی برای اثبات این دعوی را به بررسی می گیریم.اصولاً هر کس مدعی حقی بر دیگری است، باید ادعای خود را ثابت کند و این معنا مفاد روایات متعدد از معصومین بدین مضمون که “البینه علی المدعی و الیمین علی من انکر”[۱]بوده و ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی از این قاعده کلی بر گرفته شده و ۱۹۷ قانون آدم جدید نیز بر آن دلالت دارد.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی
  • ۰
  • ۰

فریب در ازدواج

امروزه آسیب های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی سلامت جامعه را تهدید می کند. هزینه این تهدیدات، هر دو جنس زن و مرد را شامل می شود، ولی گاه یکی از این دو جنس بیشتر در معرض خطر قرار می گیرد. از جمله این آسیب ها می توان به رواج فریب یا تدلیس در روابط افراد با یکدیگر و در امر مهم ازدواج اشاره نمود. عدم صداقت هنگام انتخاب همسر که منجر به فریب طرف مقابل در ازدواج می شود، آثار و پیامدهای حقوقی ویژه ای دارد که با عنوان قانون «تخلف از شرط صفت» در قانون مدنی مطرح است.ماده 1128 ق.م بیان می دارد: «هر گاه در یکی از طرفین صفت شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود بوده، برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود، خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبایناً بر آن واقع شده باشد».از آنجا که متأسفانه تدلیس در ازدواج از جانب دختران رو به افزایش است و نیز دختران ساده دل و زودباور، در تدلیس خواستگاران خویش به شدت آسیب پذیر هستند، آشنایی با قوانین مربوطه و تحلیل آن، ضروری می نماید.
  • دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی