یکی از مباحث مهم و کلیدی در حوزه فهم معارف و فقه اسلامی، درک درست دو مفهوم حکم عقل و عقلااست؛ زیرا به نظر بسیاری از مردم تفاوتی میان این دو حکم وجود ندارد و از نظر آنان عقل و عقلاء یعنی خرد و خردمندان یکی است؛ چرا که خرد بی خردمند معنایی ندارد، پس حکم خردمند نمیتواند چیزی جز حکم خرد باشد.
هرچند که این مسئله تا اندازه ای درست است، ولی باید توجه داشت که درمقام خارج چنین چیزی تحقق مییابد، ولی در حوزه مفاهیم و تبیین عقلانی، تفاوتهای ماهوی میان این دو مفهوم وجود دارد.
آگاهی و شناخت تفاوت میان این مفهوم میتواند برای درک بسیاری از مسائل ابتلایی در جامعه بویژه جامعه علمی مفید باشد؛ چرا که بسیاری از دانشجویان و حتی فرهیختگان به سبب عدم توجه به فرقهای موجود میان آنها در دام سفسطه و اشتباه میافتند.